Úrval - 01.06.1948, Blaðsíða 118

Úrval - 01.06.1948, Blaðsíða 118
316 ÚRVAL verjar voru engan veginn upp- hafsmenn þessara hluta. Ríki þeirra var aðeins eitt ríkið í viðbót, og það var stórt og margbrotið, af því að það kom seint til sögunnar. Samt sem áður tók það sér kúgun og hemaðaranda Assyríu fremur til fyrirmyndar en friðsemi Egypta og Makedóníumanna. í mínum augum hefur róm- verska ríkið enga umtalsverða þýðingu nema þá, sem tengja má við fyrstu aldir lýðveldis- ins. Rómverska ríkið átti upp- tök sín í samfélagi þorpsbænda. Þorpsbúar urðu háðir konungi, og einhvernveginnklofnaðiþjóð- félagið í yfirstétt og alþýðu. Þá snerist hin venjulega þróun við: borgararnir ráku konunginn frá völdum. Þessi „óeðlilega“ þróun hélt áfram, því að alþýð- an varði rétt sinn gagnvart yfir- stéttinni. I nokkrar aldir tókst Rómverjum að halda lífinu í lýðveldisskipulaginu, og — á- samt þrælum sínum — jafnvel svolitlu af anda lýðræðisins. Nokkrar frásagnir frá þessu tímabili hafa varðveitzt, svo sem rit Liviusar og ræður Ciceros, og þau geyma erfðakenningar lýðveldisins. Þannig skilaði rómverska lýðveldið eftirkom- endunum lítilli, en þýðingarmik- illi arfleifð. O Gott ráð til þess að læra að aðgreina tvö tímabil er að at- huga, hvaða ný tæki til yfirráða yfir umheiminum hafa komið fram. Að þessu leyti stóðu menn, sem voru uppi um 500 e. Kr. hinum, sem lifðu um 2000 f. Kr., engu framar. Að því er snerti matvælaframleiðslu rækt- uðu þeir einkum hveiti, bygg og rís, og búpeningur þeirra var nautgripir, sauðfé og svín. Full- komnustu vélar þeirra voru enn vefstóllinn, kerran eða vagninn, hjól leirkerasmiðsins, plógurinn og boginn. Hreyfiafl þeirra á sjónum var vindurinn, á landi asninn, uxinn, úlfaldinn og hest- urinn. Smíði úr málmum hafði ekki tekið miklum framförum, og engin stórmikilvæg nýjung' hafði komið fram, frá því að múrsteinninn og steinboginn voru fundnir upp, en það var all- löngu fyrir 2000 f. Kr. Mannsaflið var aðal orkugjaf- inn til flestra starfa, enda var hlutskipti alþýðunnar þrældóm- ur. Nokkur vandamál, eins og t. d. hvernig ætti að sjá stórri borg fyrir sæmilega hreinu vatni,
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Úrval

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Úrval
https://timarit.is/publication/1841

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.