Úrval - 01.01.1970, Síða 121

VITNISBURÐUR MINN
119
„Þeir hjálpa honum allir.“
„Hvers vegna? Getur hann ekki
séð um sig sjálfur? Það ætti ekki
að þolast, að það sé hlaðið svona
undir einn mann og skriðið fyrir
honum.“
Einn fanganna svaraði þessum að-
finnslum á mjög snilldarlegan hátt.
Hann svaraði á þessa leið: „En hvað
stendur ekki í ykkar kommúnisku
Hfsreglum? „Það verður að vera
um að ræða gagnkvæma hjálp fé-
laganna innbyrðis. Sérhver maður
er vinur annars mann, félagi hans
og bróðir.“
Leynilögreglumennirnir svöruðu
þessu engu. Þeir settu Daniel í vél-
smiðjuna og létust þannig vera að
auðvelda hlutskipti hans. Við skild-
um allir, hvar fiskur lá undir steini.
Þeir gerðu þetta ekki af góð-
mennsku. Yfirvöld fangabúðanna
voru bara sárgröm vegna vinsælda
hans. Öllum í fangabúðunum geðj-
aðist vel að honum. Stundum buðu
Litháarnir honum í skála sína til
þess að hlusta þar á þjóðlög. Unga
fólkið frá Leningrad bauð honum í
kaffi. Ukraníumennirnir hvöttu
hann til þess að lesa ljóð sín upp-
hátt.
„Ég hafði frétt, að allir stjórn-
málafangar hefðu verið látnir laus-
ir fyrir 10 árum,“ sagði hann í
gamni við okkur einn daginn. „Að
vísu vissi ég af Gyðingi einum í
Kiev, sem stungið var í fangelsi
vegna tengsla við ísrael eða af ein-
hverjum slíkum ástæðum. Svo þeg-
ar við Sinyavsky bættumst í hópinn,
hélt ég að stjórnmálafangarnir væru
orðnir þrír talsins. Ég áleit, að við
yrðum líklega settir í fangabúðir
venjulegra sakamanna. Svo frétti
ég, að það væru enn til þúsundir
stjórnmálafanga. Þeir hafa vissu-
lega leikið á okkur!“ Við skelltum
upp úr, er við heyrðum þessi orð
hans.
f júní árið 1966 var hann settur í
einangrunarklefa í 15 daga, vegna
þess að hann var ekki sagður hafa
afkastað lámarksvinnu og var álitinn
hafa gert sér upp veikindi. Það var
laus beinflís í handlegg hans, og
það hafði komið sýking í gamla
sárið. En læknirinn neitaði samt að
veita honum undanþágu frá vinnu.
Og svo þegar Yuri kom ekki til
vinnu einn morguninn, var hann
fluttur í einangrunarklefa.
Hann afbar 15 daga dvöl í ein-
angrunarklefanum. En morguninn
eftir að henni lauk, var hann dæmd-
ur til 10 daga viðbótardvalar þar,
og síðan annarrar svipaðar viðbót-
ardvalar. Það var engin ástæða fyr-
ir þessari hegningu. Þð var aðeins
um ofsóknir að ræða. Það var alltaf
verið að taka Daniel og stinga hon-
um í einangrunarklefa, alveg þang-
að til ég yfirgaf fangabúðirnar.
Kona hans fékk ekki leyfi til þess
að dvelja hinn tilskilda heimsókn-
artíma, er hún heimsótti hann. Og
hann fékk jafnvel ekki að halda
vindlingunum, sem hún færði hon-
um.
En hann kvartaði samt aldrei, bað
aldrei um eitt eða annað og var
ætíð fljótur til að verja félaga sína.
Við vorum stoltir af því, að Yuri
skyldi vera af þeirri manngerð, sem
lætur ekki svo auðveldlega beygja
sig.