Skírnir - 01.01.1855, Side 21

Danmörk.
FRJETTIR.
23
þegar alríkislögin verba sett, var hrundiS meö 44 atkvæfeum möti
16; en Island er þó ekki taliö meþ málum Danmerkur, eins og sjá
má hjer ab framan á frumvarpinu, og er því atkvæbagreihslu þessa
þann veg ab skilja, sem allt skuli bífea úrskurbar alríkisþingsins.
Shaffner nokkur í Vesturheimi hefur fengib leyíi hjá stjórninni
til afe leggja rafsegulþráb yfir Færeyjar, ísland og Grænland til
Vesturheims, en á hina hlibina til Danmerkur og Noregs.
Frá útlendum málum Dana vitum vjer fátt afe segja, nema
hvaö Bandamenn í Vesturheimi hafa ýfzt vib Dani um aí> borga
Eyrarsundstoll framvegis. Svo er mál meÖ vexti, sem mönnum er
kunnugt, aÖ Danir taka toll af öllum útlendum þjó&um, er sigla
kaupförum sínum gegnum Evrarsund eba Beltissund. þessi tollur
er fjarskalega gamall, og menn vita óglöggt, hvenær hann hefúr
verife fyrst goldinn. Til eru skjöl frá 1328 og 1368, er benda til
þess, afe tollur þessi hafi þá verife greiddur; en þó er þafe fyrst í
samningi þeim, er Hans konungur í Danmörku gjörfei vife Hinrek
sjöunda Engla konung 6. ágúst 1490, afe tollur þessi er tilgreindur
mefe berum orfeum. Sífean hefur Danmörk samife vife öll ríki um
toll þennan, og er fjöldi samninga til um þafe efni. Samningurinn
vife Bandaríkin í Vesturheimi er dagsettur 26. apríl 1826, hann
var ekki lengur ráfeinn en 10 sumur, og mátti þá segja honum
upp mefe árs fyrirvara. þegar Pierce, forseti Bandafylkjanna, setti
þing Vesturheimsmanna í vetur, þá kvafe hann uppúr mefe þafe,
afe nú vildi hann verfea laus vife tollgreifesluna; en ekki er mál þetta
enn komife lengra. Danir vilja ekki missa tollinn, nema fyrir fullt
verfe, og hafa þeir skrifazt á um þafe vife Englendinga; en ekki
mun til þess afe hugsa, afe þeir fái því framgengt. Prússland vill
og losast vife tollinn, sem þafe er bundife vife eptir samninginum 17.
júní 1818 og 26. maí 1846. Tollgjöldin eru talin í tollskránni
(13. ágúst) 1645. Danmörk hefur miklar tekjur af tolli þessum, og
sífean 1840 eru tolltekjurnar afe mefealtölu ár hvert rúmar 2 miljónir
dala, og munar æfei mikife um þær, þar sem allar tekjurnar eru
ekki meir en 17 miljónir. Nú eru tekjur þessar taldar mefe al-
mennum efeur sameiginlegum tekjum ríkisins.
Auk þeirra málefna, sem komife hafa fyrir á þingi Dana, efeur
standa í nákvæmu sambandi vife þau, viljum vjer geta hjer afe sífe-