Skírnir - 01.01.1855, Blaðsíða 36
38
FRJETTIR.
England.
inda. Stjóm skólans er breytt í mörgu; mefcal annars em kosnir
menn í ráfe; í þessu ráfci sitja kennarar, umsjónarmenn og for-
stjórar skólans, sjálfkosnir. Einnig hefur drottning skipab nefnd til
al& rannsaka öll skólamál; hún skal sitja þangah til 1857.
Jón lávarbur Russel skýrfei á fundi frá efninu í frumvarpinu
um endurbót á kosningunum, sem drottning gat um í ræfcu sinni.
þetta mál er mjög merkilegt fyrir Englendinga. Frelsishreifingarnar,
sem á þessari öld hafa losafc svo mjög um allt skipulag á stjórn
í öllum sifeufeum löndum, hafa og komií) vih á Englandi. þaij er
háttur þessarar aldar, afe ávinna jafnrjetti handa öllum, og taka af öll
einkarjettindi manna, hvort sem þau fylgja fæfeingu, ættum, embættum
efea stjettum. Hugmynd þessi um jafnrjetti allra manna hefúr rutt sjer til
rúms á Englandi, og 1832 gjörfeist þar þafe nýmæli, sem kallafe er
stjórnbótarlög (Reform fíill). Var þá breytt kosningarrjettinum
þannig, afe allir þeir skyldu hafa kosninganjett, sem höffcu einn um tví-
tugt, og annafchvort áttu jörfe, er 2 £ (17 rd. 2 mk.) landskuld var af,
efea sátu á jörfc, sem þeir áttu ábúfcarrjett til afe erffeum og greidd var
af 10 £ í landskuld (86 rd. 4 mk.). Jafnmikifc skyldu menn í
kaupstöfcum eiga, annafchvort í löndum efea lausum eyri. Kjör-
gengur var hver, sem haffei einn um tvítugt og átti fasteign í sveit,
er landskuld hennar nam 600 £, en í kaupstafc hálfú minna. þó
voru tiginna manna synir ekki bundnir vife neina eign, og ekki heldur þeir
sem kosnir voru fyrir húskólana. En vjer megum ekki ímynda
oss Islendingar, afe kjörstofn þessi á Englandi, sem nú var talinn,
sje hár, heldur er hann miklu fremur mjög svo lágur, og óhætt er
afc fullyrfca, afe 20 rd. landskuld á Englandi er ekki meiri ríkdómur
en 5 rd. landskuld á Islandi, efea þar mun allt vera fjórfalt dýrara,
þegar öllu er á botninn hvolft. I fyrri daga var landinu skipt í
kjördæmi eptir því sem fólkstala var þá til í landinu; og var þá
enda fremur farife eptir fornum hjerafeaskiptingum, en eptir þvi,
hvafe hjerafcsbúar voru margir. þeir bæir, sem þá voru fjölbyggfc-
astir, voru og kjördæmi sjer, og skyldi hvert kjördæmi senda 2 menu
til þings, og öll jafnmarga. Mefe tímanum varfe því mjög ójafnt
kjósendatal. Breyting sú, er farife er frani í hinu nýja frumvarpi,
var helzt í því fólgin, afe þau kjördæmi, sem ekki heffeu fleiri kjós-
endur en 300, efcur fleiri ibúa en 5000, skyldu ekki mega velja