Ný sumargjöf - 01.01.1865, Blaðsíða 80
80
svndu iindirmöniHiin sinnm, og hversu illa þeir fóru með
þá og misþyrmdu þeim með ýmsu móti. — Oflæti yfir-
mannanna krafðisl niðurlægjandi auðmýklar af þeim, er
minni liáttar voru. f»að er gleðilegt að sjá, hversu þetla
hefir snúizt til batnaðar jafnframt og upplýsingin lieftr
aukizt. því upplýstari sem hinir heldri menn hafa orðið,
því minni gleði hafa þeir haft af því, að bræður þeirra
skriði í duptinu fyrir fótum þeim, og því meira sem hin-
um undirgefnu hefir farið fram 1 upplýsingiinni, því betur
liafa yfirboðarar þeirra fundið, að þeir bæði heimtuðu betri
meðferð og áltu hana líka skilið. Sú raun hefir á orðið í
fleslum krislnum löndum, og þar sem bændastéitin áður
stundi í hlekkjum ófrelsis og kúgunar, þar nýtur hún nú
fullrétlis og er í lieiðri höfð einsog maklegt er. Rins
hafa menn revnl að útrýina þrælaverzluninni, sem hefir átt
sér stað í rúmar þrjár aldir, og er vonandi að hún með
öllu leggist fvrir óðal. Á þessum tlmum hefir og meira
verið að gjörl en nokkurnlíma áður, til þess að hafna alls-
kyns kúgun, bæta kjör hinna fátæku, hjúkra hiuum sjúku
og leiða glæpamenn aptur á vegu dygðarinnar. Til alls
þessa liafa inenn nú stofnanir, sem áður voru með öllu
óþekktar, og eru þær einhver hinn fegnrsti ávöxlur, sem
sprollið hefir af kærleiksanda kristilegrar trúar.
Enginn skilji það sem sagl er hér að framan, einsog
vér viljutn gjöra lítið úr hinu góða, sem vér eigum hinum
fyrri öldum áð þakka, ,eður lofa þessa öld, einsog henni
væri litilla umbóta vant. Vér vildum aðeins sýna, að
heiminum, þegar á allt er litið, miðar áfram til hinsbetra;
vér vildum benda á þá leið, sem hefir orðið mannkyninu
heilladrjúg til framfara og farsældar, og óskuin þess að