Fylkir - 01.05.1920, Blaðsíða 30

30
fram skyrt og skorinortj að rafmagnið geti ekki kept við kol t'J
húshitunar, selt við því verði, sem hann segir þá vanalegt a
verksmiðjum erlendis, þegar kol seljast á 20 — 25 kr. smálesti*1
(sjá »Lögréttu« VIII. árg. bls. 189), og rúmlega ári síðar gaf
J. Hlíðdal líkan úrskurð í ritgerð sinni um rafveitu á sveitab#
(sjá »Búnaðarrit«r, útgefið 1915, 29. árg., 3. hefti, bls. 169). ^g
loksins síðastliðið sumar, eða síðastliðið haust, birtist í nefnda*-'
áliti fossanefndarinnar ritgerð eftir Jón Þorláksson verkfræðiog
með fyrirsögninni: »Vatnsorka á íslandi og notkun hennar«. Par
segir höf. á bls. 94, að raforkuhitun verði 40 til 90 sinnum dyr'
ari en kolahitun, þótt áætlað væri, að hitinn úr kolunum nýd's*
einungis til hálfs, en hitinn úr raforkunni til fulls. »Pess veg'13
var þaðt, segir höf., »samhuga álit allra verkfræðinga og anl1.
ara, sem vit höfðu á þessu máli, að hitun íveruherbergja rneö
raforku væri fjarstæða, sem engum orðum væri eyðandi að. Paö
voru einungis ófróðir menn, sem létu sér það til hugar koma>
að raforka gæti kept við kol og annað eldsneyti til herberg]a'
hitunar;« — vel að merkja byrjar höf. þennan útreikning s'nI1
með eftirfylgjandi setningum: »í einu kg. af ofnkolum eru 11,11
7000 hitaeiningar, en í einni kwst. raforku um 860 hitaeiningar’
ef hitinn úr hvoru tveggju nýtist jafnvel, þarf því 8 kwst. ra^
orku móti hverju kg. kola til herbergjahitunar. Nú var gangver(1
á liverju kg. kola á íslandi fyrir stríðið 2 — 2'h eyrir, og á Norð'
urlöndum og í ýmsum öðrum löndum Norðurálfunnar um I 'J'
eyrir; en gangverð kwst. raforku 15—35 aurar; með jafnri nýl'
ingu varð því hitinn úr raforkunni 80 — 180 sinnum dýrari e"
hitun með kolunum« o. s. frv. Á þessu byggist reikningur höf-
og úrskurður, að hitun íbúða með raforku hafi verið fjarstæð^
ein, nl. fyrir stríðið, meðan tilgreint gangverð var á kolum
raforku. Á bls. 95 gerir hann ráð fyrir, að 3650 hitae. hafi korrl'
ið að notum úr hverju kg. kola, sem brent var í Reykjavík ve*'
urinn 1914 — 15, og þá hafi kolaeyðslan þar í bænum verið
kg. á mann. Af því reiknast honum til, sjá bls. 95 til 96, að s"
hitun svari til 1900 kwst. á mann, sem skiftist á 250 daga, c^a