Fylkir - 01.05.1920, Page 39
39
suðu, og eg held auðsætt, að bæarfélögin geti notað alt aflið,
sem er afgangs frá heimilum, um þann hluta ársins til ýmis kon-
ar arðvænlegrar vinnu, svo að kaupandi þurfi ekki að borga
nema i réttum hlutföllum við það afl, sem hann notar; ef hann
'• ð. notar að eins um 4200 hestaflsstundir á ári og hestaflsárið
^ostar 64 — 100 krónur, þá þurfi hann ekki að borga meira en
^2 — 50 kr., því arðurinn af því verki, sem aflið vinnur hinn tím-
^nn fyrir bæinn, borgar hinn helming kostnaðarins. Par með
’eld eg nefndri mótbáru svarað og um leið þeirri rökleiðslu, að
raforkan verði svo afskaplega dýr, að hún geti ekki képt við kol,
^einolíu og gas, og að bæarfélög og sveitir skyldu því ekki
^r®ða að nota vatnsorkuna til hitunar, iðju og Ijósa, heldur
^'ða þess, að útlend fossafélög komi hér á stóriðnaði og selji
Sv° landsmönnum orku við því verði, sem þeim sjálfum sýnist,
®ða öllu heldur að alþýða Ieggi hendur sér í skaut og leyfi
Járgiæfrafélögunum að sölsa allar vatnsorkulindir og vatnsföll
Ur|dir sig, án þess að virkja fossana þegar í stað eða leggja
Uei<t af mörkum nú þegar. Sé það orðin stefna þings og þjóðar,
að kasta allri sinni áhyggju upp á útlendu gróðafélögin og bíða
þess, að þau byggi hér stóriðjustöðvar og gefi alþýðu svo Ijós
°8 hita eftir þörfum, í stað þess að leggja sjálf fram fé og fara
að nota þau eftir mætti, að minsta kosti afmá ólöglega og
yiiskufulla samninga, og gera öll stærri vatnsföll að almennings-
svö má hún búast við nýrri ánauð og nýu ofríki, sem
lenni verður örðugt að afstýra eða verjast.
3) Kostnadurinn. Sé það nú Ijóst og greinilegt orðið, að raf-
^gnið, alið af vatnskrafti, sem Island er svo auðugt af, er jafn
uytilegt til húshitunar sem til málmbræðslu, matsuðu, Ijósa og
]Ns konar iðju, og sé mögulegt að byggja aflstöðvarnar hér á
standi fyrir álika verð og í Noregi og Svíþjóð, svo þarf ekki
að óttast, að aflið verði iðjulaust um helming ársins eða meir,
Ue heldur að það ekki geti borgað sig né kept við kol, stein-
°'in. gas eða annað eldsneyti, né verði almenningi til ógæfu,
*ikt
og ýmislegt af útlenda glysinu, glingrinu, áfenginu og mun-