Óðinn - 01.01.1936, Page 11

Ó Ð I N N
11
Minningarorð.
Það hefur dregist hjá mjer lengur en skyldi að
minnast þín að nokkru, góði, gamli sveitungi og vinur,
og skal nú ekki svo til ganga lengur.
Árni Antoníus Guðmundsson, óðalsbóndi og trje-
smíðameistari í Víkum á Skaga, A.-Húnavatnssýslu,
andaðist á sjúkrahúsinu á Sauðárkróki 7. október
1931, af krabbameini, eftir erfiða og kvalafulla legu,
fyrst á sjúkrahúsinu á Blönduósi og síðar á sjúkra-
húsinu á Sauðárkróki.
Árni heitinn var fæddur 2. apríl 1870 í Víkum á
Skaga, og ólst hann þar upp með foreldrum sínum
fram yfir fermingaraldur. Foreldrar Árna voru hjónin
Guðmundur Bjarnason bóndi og smiður í Víkum og
kona hans Valgerður Jónatansdóttir Ólafssonar fyrr-
um bónda þar, og var jörðin leigujörð. Bar snemma
á því, að Árni væri starfshneigður og að hugur hans
hneigðist sjerstaklega að alls konar smíði — eitthvað
að skapa, — og fór saman hugvit og handlagni. —
Og strax eftir fermingu, eða upp úr 1885, brá Árni
sjer til Reykjavíkur og tók að stunda þar trjesmíða-
nám, og lauk hann því á 4 árum með ágætum vitnis-
burði. Var kennari hans jakob Sveinsson trjesmíða-
meistari í Reykjavík, sem á þeim tíma var talinn einn
með bestu trjesmiðum höfuðstaðarins, — vandvirkur,
strangur, siðavandur, enda talinn grandvar sæmdar-
maður í hvívetna. — Að loknu námi rjeðist Árni
áfram um óákveðinn tíma hjá meistara sínum og
kennara, íil þess að hafa umsjón með smíðavinnu —
byggingavinnu —, sem ]akob dreif þá í Reykjavík
með sveinum o. fi., með því að þá var byrjaður fram-
gangur bæjarins og því mikið um húsagerð þar ár-
lega. Þetta, að Árni rjeðist til Jakobs að loknu námi
sem umsjónarmaður og verkstjóri við húsabyggingar
hans, bendir ótvírætt til þess, að Jakob hafi fundist
mikið til um sveininn sem góðan verkmann og smið,
enda var Árni viðurkendur alla tíð af öllum, sem hann
þektu, bæði sem smiður og að því, er kom til afkasta,
trúleiks og hagsýni, og var hann því ávalt mjög eftir-
sóttur vegna hygni og handtaka.
Um þessar mundir má með sanni segja það, að
framtíðin hafi brosað við Árna og gefið honum góð
fyrirheit. Hann var útlærður í þeirri iðn, sem hann
hafði kosið sjer að lífsstarfi, kominn að tekjuríkri
atvinnu og ótæmandi verkefni í hans atvinnugrein
voru fram undan. Enda sagði hann mjer sjálfur, að
hann hefði þá ágætlega unað hag sínum og að hugur
sinn hefði ákveðið stefnt að því um skeið, að ílengj-
ast fyrir fuit og fast um ókomna framtíð í Reykja-
vík. En á honum, sem svo mörgum öðrum, sannaðist
hið fornkveðna: »Röm er sú taug, er rekka dregur
föðurtúna til«. Því að, þá er faðir hans ljest, 25.
apríl 1892, sagði Árni lausri atvinnu sinni í Reykja-
vík, hjelt heim til föðurhúsanna og tók við búsfor-
ráðum í Víkum með móður sinni, þá 22 ára. Bjó
hann þar eftir í Vík-
um til dauðadags,
eða nær því í 40 ár.
Árið 1894 kvænt-
ist Árni fyrri konu
sinni.Lucindu Magn-
úsdóttur, en misti
hanaeftirfárramán-
aða samveru, ásamt
einkabarni þeirra
hjóna.
Á þriðja dag jóla
1896 kvænfist Árni
öðru sinni eftirlif-
andi konu sinni, frú
Önnu Tómasdóttur
frá Ásbúðum á)
Skaga, og var brúð- Árni Antoníus Guðmundsson.
urin að eins 18 ára
gömul og heimalningur, eins og kallað er, — hafði
ekki farið að heiman, til að kynna sjer háttu manna
í öðrum hjeruðum, — en hún hafði alist upp hjá móð-
ur sinni, Höllu Guðlaugsdóttur, mestu þrifnaðar- og
myndarkonu í hvívetna, sem ástundaði að uppala börn
sín til manndóms, með því að kenna þeim þrifnað,
reglusemi og að vinna hvert verk trúlega og sam-
viskusamlega. Þetta hjónaband varð Árna mjög ham-
ingjusamt og blessunarríkt í besta máta, enda var
hann gæfumaður. Hjónin voru sköpuð til að vinna
saman, sköpuð hvort fyrir annað. Það kom líka brátt
í ljós, að unga húsfreyjan í Víkum var skörungur
hinn mesti og ágætur kvenkostur, tápmikil, víðsýn og
forsjál. Komu þessir eiginleikar Víkna-húsfreyjunnar
heimilinu að góðu haldi, einkum og sjerstaklega þar
sem hús'oóndinn var löngum frá heimilinu við húsa-
byggingar, jafnt um Skagafjarðar sýslu og Húnavatns,
og varð ekki annað sjeð, en að vel tækist henni að
sinna jafnt bónda- og húsfreyjustörfum.
Þau hjónin Árni og Anna eignuðast 9 mannvænleg
myndarbörn, er náðu fullorðinsaldri, 7 sonu og 2
dætur. Dæturnar heita Fanney og Sigríður, báðar
giftar. Synirnir, nefndir eftir aldri, eru: Guðmundur,
Vilhjálmur, Karl, Leó, Hilmar, Hjalti og Lárus.