Óðinn - 01.01.1936, Blaðsíða 89

Ó Ð I N N
89
sjera Friðrik einkum við vígslu sína, sem hann lýsir
á fagran og áhrifamikinn hátt, og kemur þar eftir-
minnilega fram eitt af höfuðeinkennum hans —
vægðarlaus ábyrgðartilfinning, svo sem í þessum orð-
um: »Fram í skrúðhúsinu vorum vjer færðir í hið
hvíta klæði, rikkilínið; mjer óaði að hugsa til þess
grandvarleiks, hreinleika og einlægni, sem mjer fanst
það tala til mín um; hvernig mundi jeg geta lifað
þannig óaðfinnanlega flekklaust í öllum greinum. —
Prestaskrúðinn er afar-strangur í prjedikun sinni og
gengur nærri sál og samvisku*. — Væru þeir, sem
opinberar stöður skipa, alment sjer jafn ákveðið með-
vitandi sinnar ábyrgðar, yrði minni óskapnaður á sviði
siðferðismála, lagagæslu og landstjórnar.
Margt frásagnarvert dreif á daga sjera Friðriks
þau árin, sem hjer er lýst, eftir að hann var prestur
orðinn. Má þar nefna ferð hans á kristilegt norrænt
stúdentamót í Leckö (Leckey) í Sviþjóð, fyrirlestra-
ferð hans víðsvegar um Danmörku í þágu kristin-
dóms-starfsemi hans, og þátttöku hans, fyrir Islands
hönd, í Alþjóðafundi Kristiiegs fjelags ungra manna
í Kristjaníu. Var hann á þeim ferðum öllum samvist-
um við marga andlega leiðtoga á Norðurlöndum, og
víðar að, og kann margt eftirtektarvert frá þeim að
segja. Dr. John R. Mott, stúdentaleiðtoganum alkunna,
sem staddur var á Kristjaníu-fundinum, lýsir hann
t. d. á þessa leið: »Meðal þeirra, sem töluðu, var
John R. Mott, ungur maður, sem á vegum kristilegu
stúdentahreyfingarinnar hafði farið kring um hnöttinn
og heimsótt fjölda af háskólum. Var nær því alstaðar
stór vakning meðal stúdenta, hvar sem hann kom.
Hann talaði fyrir hönd stúdentanna og brá svo við,
að hjá honum skildi jeg nær því hvert orð, sem hann
sagði. Það gekk sem rafstraumur gegn um alla, eitt-
hvert seiðmagn, sem gekk út frá persónu hans, fremur
en frá orðum hans. Þá var hann að eins 37 ára«.
Til skýringar má geta þess, að sjera Friðrik kveðst
mjög lítið hafa skilið í ensku, en á þá tungu mælti
dr. Mott.
Frásögn sjera Friðriks verður bæði fjölbreyftari og
skemtilegri fyrir það, að inn í hana fljettar hann
ósjaldan gamansamar athugasemdir, og tilgerðailausar
en skáldlegar náttúrulýsingar, eins og þessa á Tröll-
hettu fossinum í Svíþjóð: »Vjer komum til Trollháttan,
og nú gat jeg betur en áður notið þess, að sjá hið
hrikalega straumfall. Það er tröllaukið mjög. Jeg stóð
þar eins og í leiðslu langan tíma. Niðurinn og dun-
urnar yfirgnæfðu öll önnur hljóð. Jeg horfði niður í
stórstreymið, þar sem jeg stóð á brúnni, og alt í einu
varð straumurinn og dunur hans að stórkostlegu undir-
spili við kvöldsönginn frá Leckey. Þessar setningar
úr sálmi Ingeman’s ómuðu í sífellu fyrir eyrum mjer:
»Tider skal komme | Tider skal henrulle I Slægt skal
fölge Slægters Gang« (sbr. »Kynslóðir koma, kynslóðir
fara* o. s. frv. í íslensku þýðingunni). Og jeg horfði
á hverja dynbáruna rísa, velta áfram og hverfa, og
aðrar koma í hennar stað. Mjer fanst jeg heyra nið
aldanna og áranna í æfi mannkynsins, í gangi kyn-
slóðanna niður að ósi eilífðarinnar. Það varð mjer að
stórfenglegri sýn og prjedikun, sem jeg síðan hef
fengið endurtekna ávalt, er jeg stend við stóran foss*.
Að rithætti eru »Starfsár« sjera Friðriks því með
sömu einkennum og »Undirbúningsárin«; hispursleysið
og einlægnin sitja þar í hásæti, en yfir allri frásögn-
inni hvílir alúðarblær hins ástúðlega persónuleika höf-
undarins, sem aflað hefur honum mikilla ástsælda.
Stórhuga, en auðmjúkur, sækir hann fram að settu
marki, felandi Guði framtíð starfsins og ávexti; og sú
trú hans ljet sjer aldrei til skammar verða. Máttur
þeirrar trúar, »sem flytur fjöll«, er stóru letri skráður
í sögu sjera Friðriks, í dæmum — staðreyndum —
sem »spekin kalda* (eins og sjera Matthías orðaði
það) fær eigi sniðgengið með axlayftingu eða háð-
brosi einu saman. Úr „Sameiningunni" 1934.
Brot
innan úr gömlum kvæðaflokki.
(Kvæðaflokkur þessi heitir: „Sumardraumar á Sjálandi" og
er nokkuð langur; átti að koma f heilu lagi, en hefur verið
látinn víkja fyrir öðru efni í síðari hluta ritsins. Það, sem hjer
birtist, er því að eins sundurlausar glefsur).
Stökur.
Mig er að dreyma. Lífið líður.
Liðið gleymist. Nýtt fer hjá.
Þessi heimur, hann er víður,
hægt að sveima til og frá.
Á jeg að vera, eða fara?
Ár hvert fer í súginn hjer.
Ur að skera eða svara
erfitt gerist fyrir mjer.
Viljinn reikar. Vandast leikar.
Vonum skeikar. Þær jeg finn
dauðar feykjast, visnar, veikar.
Vofur bleikar gægjast inn.
Hvert skal ganga? Hvaða leiðir?
Hvelin fagurskær og blá