Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1888, Page 10

10
í>essa ritgjörð um uppruna íslenzkrar tungu, hafði
Rask í smíðum i nokkur ár, og lagði á hana síð-
ustu hönd á íslandi árið 1814, og sendi hana þaðan
til vísindafjelagsins, og hlaut hún hin fyrirheitnu
verðlaun, en ekki kom hún út á prent fyr en árið
1818, meðan Rask var í austurferð sinni. þ>essi
nafnfræga ritgjörð var síðan útlögð á þýzku og
vakti mikla eptirtekt utan lands og innan. Hún er
stig i sömu átt og hið fræga rit Bopps „Conjugati-
onssystem der sanskritsprache verglichen mit jenem
der griechischen, lateinischen, persischen und ger-
manischen sprachen;i, sem kom útí Frankfurt 1816.
Rask sýnir þar og sannar skyldleik allra norður-
álfumálanna af hinum ariska tungumálaflokki (nema
keltnesku málanna) og eins og Bopp leggur hann
í þessu efni mesta áherzlu á það samræmi, sem lýs-
ir sjer í allri myndfræði þeirra mála, en síður á það,
þó að einstök orð sjeu hvort öðru lík. Afstaða aust-
urálfumálanna, ermsku, persnesku og indversku, við
norðurálfumálin af sama flokki virðist ekki enn þá
að hafa verið orðin honum full-ljós um þetta leyti.
Merkilegt er, að hvorugur þeirra, hvorki Bopp nje
Rask, vissu neitt um annars rit.
Um þessar mundir kynntist Rask líka hinum há-
lærða íslenzka fræðimannaöldungi Jóni Olafssyni
frá Svefneyjum, bróður Eggerts Olafssonar. Rask
kom opt til hans, segir N. M. Petersen, einkum í
rökkrinu, þegar þeir báðir hvíldust eptir erviði dags-
ins, og sat opt hjá honum margar stundir og lærði
af viðtali við hann. Jón var þá fjörgamall (f. 1731),
en honum var ánægja að þvi að miðla hinum unga
manni af fjáisjóðum þekkingar sinnar. Einu sinni,
þegar hin fyrsta íslenzka málfræði Rasks var ný-
lega út komin (1811), kom Rask heim frá Jóni 01-
afssyni og var þungt í skapi. Loksins, þegar á