Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.01.1888, Side 47

47
ir fornfræðafjelagið. Auk þess var Rask einn af
hinum fremstu rúnfræðingum á sinni tíð, en rit hans
um það efni snerta lítið ísland.
Enginn útlendur maður hefir nokkurn tíma haft
eins fjölhæfa þekkingu á íslenzkri tungu eins og
Rask. Hann talaði málið svo vel, að varla var
hægt að heyra, að hann væri útlendingur' og skrif-
aði það eins vel og þeir, seni bezt mál skrifuðu á
hans dögum2. Enginn útlendingur hefir heldur haft
eins mikil áhrif á mentalífið hjer á landi. Hann
var, meðan hann lifði, helzti frumkvöðull og forvíg-
ismaður þeirrar stefnu að hreinsa málið af öllum
1) Svo segir í Sagnablödura No. 2 (1817), bls. 50. Af því,
sem Baldvin Einarsson segir í „Gensvar mod Gensvar“ bls. 29,
er þó svo að sjá, sem þetta sje nokkuð orðum aukið. Eflaust
hefir Bask átt mjög bágt með aö ná íslenzkum framburði, eins
og flestir þeir menn, sem eru bomir og barnfæddir i Danmörku.
Líklega hefir hann verið „linmæltur" sem kallað er, og svo
segir Jón Espólín, sem talaði við Rask sjálfan (Árb. XII, 66).
2) I hinum eiztu brjefum Rasks, sem rituð eru á íslenzku
fyrir ísiandsferðina, koma allviða fyrir málvillur, en í hinum
síðari brjefum hans eru þær mjög sjaldgæfar, og málið víðast
hreint, ljóst og lipurt. Hann orti jafnvel á íslenzku og er
prentuð vísa eptir hann í Ljóðabók Jóns þorlákssonar II,
365, sem áður er getið. Aðra visu eptir Rask hefi jeg sjeð
skrifaða með hans eigin hendi framan á eitt bindi af Holbergs
ritum (Beder Párs), sem hann gaf Sigurði Pjeturssyni. Hún
er þannig:
Löðvers fyrirlíta maki
litlu gjöfina ei má,
heldur sjer á hendur taki
Hárs að hrugga slika lá.
Verður Markar—Bjarnar væri
vopna heiður öllum lýð
birtast, svo hann aldrei bæri
banaorð af soltnu tíð.
Rask hvetur hjer Sigurð til að yrkja söguljóð um „Björn að
baki Kára“, lík þeim sem Holberg orti um Peder Párs. Löövers
(o: Lúðvígs Holbergs) maki er Sigurður.