Andvari - 01.01.1994, Qupperneq 32
30
DAVÍÐ ODDSSON
ANDVARI
Geirs og minnist þeirra með mikilli aðdáun. Það var nánast sama,
hvar borið var niður, alls staðar var borgarstjórinn vel heima, og öll-
um spurningum svaraði hann af sömu vandvirkni. Undraðist ég oft
stillingu hans, þegar hann svaraði jafnvel áreitnum og ósanngjörnum
spurningum af óbilandi kurteisi.
Þess má geta, að andstæðingar Sjálfstæðisflokksins beindu mjög
spjótum sínum að borgarstjóranum nýja, Geir Hallgrímssyni, í kosn-
ingunum 1962. Það var eitt aðaláróðursefnið gegn Geir, eins og oft
síðar, að hann væri vel efnum búinn og ætti til auðmanna að telja.
Brá Ólafur Thors þá á það ráð að skrifa mergjaða grein um Geir í
Morgunblaðið. Sagði Ólafur meðal annars: „Geir borgarstjóri hafði
getið sér góðan orðstír, einnig á athafnasviðinu. En stjórnmálin köll-
uðu, og því kalli hlýddi hann. Hann kaus fremur að leggja götur fyrir
þúsund milljónir en safna sjálfur milljón, fremur að fást við hin
miklu mál allra höfuðstaðarbúa en eigin mál.“ Um það áróðursat-
riði, að Geir væri vel efnum búinn, sagði Ólafur: „En ég segi bara -
gott ef satt er. Það er ágætt, að borgarstjórinn þurfi ekki að segja sig
til sveitar.“ Sjálfur sagði Geir við mig: „Þeir segja að ég sé fæddur
með silfurskeið í munninum. Þeir segja ekki gullskeið, sem kannski
væri réttara, því það passar ekki við þýðinguna á slagorðinu.“
Fjórum árum síðar, árið 1966, hlaut Sjálfstæðisflokkurinn 48,5%
atkvæða í Reykjavík og átta borgarfulltrúa, missti einn. Það var haft
á orði í kosningabaráttunni, að sjálfstæðismenn sæktu fyrirmyndir til
Bandaríkjanna; voru stór veggspjöld með myndum af Geir og áletr-
uninni „Afram“ hengd upp um alla borgina, jafnvel á ruslastampa.
Miklar blikur voru hins vegar á lofti árið 1970. Talið var líklegt, að
Sjálfstæðisflokkurinn tapaði meirihluta sínum í Reykjavík, enda
hafði viðreisnarstjórnin verið við völd í tæp ellefu ár og atvinnulífið
aðeins nýtekið að rétta úr kútnum eftir langa kreppu, atvinnuleysi og
brottflutning þúsunda manna af landinu. Vinstri bylgja hafði gengið
yfir Vesturlönd í skugga Víetnamstríðs og andúð á öllu því, sem
flokkaðist undir valdastétt Vesturlanda, var rík. Kosningabaráttan var
hörð og tvísýn, og varð viðstöddum minnisstætt, þegar Bjarni Bene-
diktsson gekk út af ritstjórnarskrifstofu Morgunblaðsins í Aðalstræti
á kjördag, 31. maí 1970 og sagði: „Borgin er töpuð!“ Þegar talið var
upp úr kjörkössunum, kom hins vegar í ljós, að Sjálfstæðisflokkurinn
hélt naumlega meirihluta sínum í borgarstjórn Reykjavíkur, hlaut
47,7% atkvæða og átta menn kjörna. Þetta fylgi var minna en flokk-