Andvari

Ukioqatigiit
Ataaseq assigiiaat ilaat

Andvari - 01.01.1994, Qupperneq 145

Andvari - 01.01.1994, Qupperneq 145
ANDVARI FRÁ FRUMSTÆÐU BÆNDAVELDI TIL FJÖLÞÆTTS NÚTÍMASKIPULAGS 143 ingarvaldi hinna kjörnu fulltrúa fólksins. Hættan á misnotkun slíks ráðn- ingarvalds er áreiðanlega mikil, en sá munur á, að starfsmannahóparnir virðast ekki þurfa að standa öðrum reikningsskil gerða sinna, en hinir kjörnu fulltrúar fólksins verða öðru hverju að leggja gerðir sínar í mat kjós- enda, þótt þau reikningsskil séu oftast ærið handahófskennd og ófullkomin. Þess eru dæmi, að forráðamenn ríkisstofnana og jafnvel deilda í Háskóla Islands hafi ráðið eiginkonur sínar þangað, á sama tíma og þeir hafa sagt upp öðru fólki og lækkað útgjöld í sparnaðarskyni. Dómnefndir í Háskóla íslands hafa líka oftar en einu sinni verið sakaðar um að hygla sumum um- sækjendum á kostnað annarra. Ein aðalhugmynd þeirra Gunnars Helga og Svans er, að kreppa fyrir- greiðslustjórnmálanna birtist í því, að stjórnmálaflokkarnir geti ekki mark- að heildarstefnu í mikilvægum málum. Svanur nefnir nokkur dæmi (384,- 385. bls.). „Þar blasa við endalaus mistök og sóun: Krafla, fiskeldi, loðdýra- rækt, sjávarútvegur, landbúnaður, flugstöðin í Keflavík, ráðhús í Reykjavík, veitingahús í Öskjuhlíð, Blönduvirkjun, byggðastefna og húsnæðisstefna." Hér slengir Svanur saman ólíkum málum, auk þess sem hann tvítelur sumt. Offjárfestingar í fiskeldi og loðdýrarækt voru til dæmis offjárfestingar í byggðastefnu; svipað er að segja um landbúnaðinn allan. I raun og veru ætti Svanur að telja upp fimm mál: 1) í nafni byggðastefnu hefur verið of- fjárfest í landbúnaði, fiskeldi og loðdýrarækt; 2) yfirvöld orkumála hafa lát- ið reisa of margar virkjanir; 3) fiskveiðar við ísland hafa verið stundaðar með of miklum tilkostnaði; 4) nokkur hús hafa orðið talsvert dýrari en gert var ráð fyrir í kostnaðaráætlunum; 5) og húsnæðislán hafa verið greidd nið- ur, svo að orðið hefur offjárfesting í húsnæði. Lítum á þessi fimm ólíku mál. Offjárfestingar í byggða- og húsnæðismál- um eiga sér sömu orsakir, of ódýr lán úr opinberum sjóðum. Það er raunar athyglisvert, að Svanur sleppir Lánasjóði íslenskra námsmanna úr upptaln- ingu sinni. Ef offjárfesting hefur orðið í húsnæðis- og byggðamálum vegna of lágra vaxta, þá ætti hið sama að hafa gerst í skólamálum. Offjárfestingin í orkumálum er flóknari viðfangs. íslendingar misstu af tækifærum til orku- sölu, á meðan Alþýðubandalagið var í stjórn 1978-1979 og 1980-1983 og stöðvaði um stundarsakir fyrirætlanir um orkufrekan stóriðnað. Hefðu þá fengist kaupendur að orkunni, hefði líklega ekki verið rætt um offjárfest- ingu. Var þetta of mikil framleiðsla eða of lítil sala? Auðvitað var Kröflu- ævintýrið, sem Svanur nefnir sérstaklega, til marks um ónógan undirbúning og flausturslega framkvæmd. En getur ekki verið, að hugsanleg offjárfest- ing í orkumálum sé vegna þess, að yfirvöld eru ekki að fara með eigið fé (eða hluthafa sinna), heldur annarra? Þau stefna eflaust ekki að hámarks- arði, heldur hámarksumsvifum. Offjárfestingin í fiskveiðum hefur verið vegna þess, að ríkið hefur til skamms tíma vanrækt það hlutverk sitt að búa
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160

x

Andvari

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.