Andvari

Volume

Andvari - 01.01.1995, Page 75

Andvari - 01.01.1995, Page 75
andvari „allar góðar skáldsögur ERU SANNAR" 73 [-] Kannski var það kvöldið sem hún sagði allt í einu, óvænt: Af hverju hefur þú engin réttindi? Þú hefur aldrei hugsað um að læra neitt. Það voru ekki orðin sjálf, heldur hvernig hún sagði þau, það var eins og heill heim- ur hrapaði, hryndi í rúst. Og upp af þessum rústum reis þykkja hans, þung, köld, ill. - Hefur þú einhver réttindi? spurði hann á móti. (32) En spurning hans er marklaus, það veit hann vel. Það er ekki hlutverk kvenna að afla sér réttinda, þær giftast bara. Og seinna, þegar Gulli er kominn á sjóinn, heldur Stella áfram: En jafnvel sjórinn var annar en áður, - og þar hafði hann engin réttindi heldur. - Því fórstu ekki í sjómannaskólann, úr því þú vildir endilega vera á sjónum? spurði hún. Hann hafði aldrei hugsað um það, hversvegna, vissi hann ekki. Þessvegna þagði hann. Þessvegna búa þau enn í bragga. (33-34) Þannig tekur hann sökina á sig. Honum finnst fátæktin og það að þau búa í bragga vera helsta ástæða óhamingjunnar og sín sök. Hann er óöruggur og tekur orð hennar strax sem ásökun og viðurkennir réttmæti þeirrar ásök- unar. Stella er örugglega löngu búin að gleyma orðum sínum sem ekki voru sögð af eins mikilli alvöru og þau voru meðtekin. Hún leitar líka skýringa á óhamingju þeirra hjá sjálfri sér: Einu sinni var hann svo góður, - hún man ekki hvenær það var. Það er orðið langt síðan. Þá var hún líka góð. Af hverju geta þau ekki verið eins og Maja og Stebbi? Af hverju getur hún ekki verið eins og Maja, alltaf góð, alltaf fagnandi og ástfangin af manninum sínum þegar hann kemur í land? Stebbi er þó bara háseti eins og Gulli. Og þau hafa verið gift í tíu ár. En þau hafa aldrei búið í bragga. Og þau eiga ekki nema tvö börn. Ef hún væri ekki alltaf svona þreytt, - og alltaf ólétt -. Það er skrítið að hún skuli alltaf verða ólétt, hvað sem þau reyna. (47) Þegar sagan gerist gengur Stella með sjöunda barn þeirra hjóna. I huga Stellu eru það allt of tíðar barneignir sem ásamt bragganum eru undirrót óhamingju þeirra. Hún segir ekki hvað það er sem þau gera til að koma í veg fyrir þungun, en lesendur sem lifa sig inn í söguna óska þess að hún hefði fyrir löngu leitað ráða hjá Maju sem virðist hafa betri tök á ham- ingjunni og getnaðarvörnum. Ef til vill tekur Stella sífelldum óléttum sín- um sem refsingu fyrir sinn þátt í ófullnægjandi hjónabandi. Hér, sem endranær í sögum Jakobínu, er ekki boðið upp á einföld eða stöðluð svör við spurningunni um hvað það er sem veldur óhamingju sögu- persónanna. Einhvers staðar hefur persónurnar borið af leið, þær vita ekki hvar og finna ekki leiðina til baka. Þessar óhamingjusömu persónur Jakobínu eru fátækt fólk sem heyr harða lífsbaráttu. En það er of mikil einföldun að kenna fátæktinni um
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168
Page 169
Page 170
Page 171
Page 172

x

Andvari

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Andvari
https://timarit.is/publication/346

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.