Andvari - 01.01.1908, Page 74

68
Um upphaf
á hann enn ekki við ingri sáttmálann, og sínir það
sig meðal annars á því, að eiðurinn er svarinn tveim-
ur lconungum, »herra Hákoni konungi og Magnúsi
konungi« (shr. GlSm.), enn ingri sáttmálinn að eins
einum, »herra Hákoni konungi hinum kórónaða«.
Að þvi er efni ingra sáttmálans snertir, hefur
Konr. Maurer hent á íms atriði er sína, að sá Hákon
hinn kórónaði, sem sáttmálinn talar um, getur ekki
verið Hákon gamli, sem þó líka var kallaður hinn
kórónaði, heldur sonarsonur hans Hákon háleggur,
og að sáttmálinn sje frá hans dögum. Helstu atriðin
eru þessi:
1. Sáttmálinn vitnar tvisvar i »lögbók«, sem
getur ekki verið annað en Jónsbók. Til hinna fornu
laga þjóðveldisins í heild sinni er aldrei vitnað með
nafninu lögbók í eintölu, og það sannar eklcert, þó að
það komi íirir, að vitnað sje til »fornra lögbóka« í
lagahandrilum vorum, því að þar er átt við einstök
handrit, enn ekki við lögin í heild sinni. Þar sem
segir, að bændur vilji gjalda konungi »skalt og þing-
fararkaup slíkan* 1 sem lögbók vottar«, sje bersínilega
átt við Jónsbók, sem ákveður upphæð beggja gjald-
anna, enn ekki við hin fornu lög, sem auðvitað ekki
minnast á skattinn og láta uppliæð þingfararkaupsins
vera óákveðna og komna undir samkomulagi hvers
goða og þingmanna lians (Grág. Kb. I 44).
2. Þar sem áskilið er »að íslenskir sje sislu-
o. s. frvj, hafa með slíkri skipan ok máldapa; virðist líklegast, aö orðin ok
máldaga sjeufeld úr i 62-liandritunum. í niðurlaginuá víst að rita mál-
dagabréf (svo 62 B D og 63 A) várt (svo 62 B og 63 B C D E F G) váttar
(svo 62 B og 63 B E F G).
1) Svo i langflestum og hinum bestu handritum: að eins i tveimur
(63 C og 64 P) stendur slikt. Mun slikan vera rjett, og lagar það sig eftir
aðalhugmindinni (skatt). Hefði slikt staðið upphallega, gat það varla
l»rcitst í slikan, enn hitt auðskilið, að slikan breitist í slíkt i þcssu orða-
sambandi.