Andvari - 01.01.1908, Blaðsíða 108
102
Þegnskylduvinna.
mikilsvirt kona: »Það líður eigi á löngu að núver-
andi ástand breytist. Börnin þeirra, sem nú alast
upp, verða að sjá um sig sjálf, og þau læra að þekkja
og skilja, hvað mannlífið er«. — En þessi lærdómur
kostar of mikið, og er þar að auki óviss.
Það er engum efa bundið, að þegnskylduvinnan
getur ráðið fljótastar og hagkvæmastar bætur á nefndri
þjóðarmeinsemd. Enda er það eðlilegt. Til liennar
ganga menn með það ákveðna takmark fyrir augum
að læra þar að stjórna sjálfum sér og öðrum á rétl-
an og skynsamlegan liátt.
Á síðari árum hefir fáu verið jafnoft hreyft, bæði
í ræðu og riti, sem því, á hve lágu stigi vérstæðum
í verklegri kunnáttu. Og þessu hefir enginn reynt að
mótm.æla. Það mundi þykja hart og ranglátt, ef sagt
væri að meiri hluti manna hefðu eigi fult verksvit,
eða kynnu eigi rétt til þeirra algengu starfa, sem þeir
vinna að, svo að segja frá vöggunni til grafarinnar.
Vert er þó að athuga, hvort þetta er svo mikil fjar-
stæða. Allir, sem hafa veitt vinnubrögðum nokkra
athygli, hljóta að játa, að þeir hafa þekt einstaka
menn, er skarað hat'a meira eða minna fram úr öðr-
um við ýmsa vinnu. Tökum t. d. heyvinnu. Einn
slær á 6—8 stundum, það sem l'jöldinn þarf um 12
stundir til. Og hann slær að jafnaði betur. Og svona
má taka eitt verkið eftir annað, að líku hlutfalli. En
eru nú þessir framúrskarandi verkmenn vanalega
sterkari, þolnari eða heilsubetri en tjöldinn? Eða
ganga þeir þreyttari frá vinnu á kvöldin og ernlast ver í
ellinni? Nei! Það er langL l'rá að það sé hið algenga.
Ástæðan er sú, að þeir vinna með ánægju og áliuga
og kunna að búa sér í liendur og heita sér rétt við
verkið. Með öðrum orðum, þcir liafa fult verksvit.
En hve margir af hundraði eru þessir menn?
En dugnaður og verklagni er eigi einhlítt. Verk-
liyggni þarf að fylgjast með. Það er eigi sjaldgæft