Iðunn - 01.06.1886, Blaðsíða 150
444
Kína.
kúgaðir af krisfcnum þjóðum, svo sögur fari af.
Skömmu síðar komu Norður-Ameríkumenn og
Frakkar einnig á samningum við Kínverja. Tuttugu
árum síðar, 1860, hófst ófriður af nýju milli Kín-
verja og Englendinga, og veittu þá líka Frakkar
Englendingum. Bandamenn unnu höfuðborg ríkisins,
Peking, og rændu og lögðu í eyði aðseturshöll keis-
arans, eitthvert hið dýrlegasta skrauthýsi í heimi,
með ógrynni auðæfa í gulli og gersimum. Síðan
hefir allt farið skaplega með Kínverjum og vestui'-
þjóðunum, enda hafa þær vaxið talsvert í augum
þeirra síðan, ekki sízt Englendingar.
þ>að var naumast tiltökumál, þótt Kínverjar Ijetu
sjer hægt um að komast í kynnivið útlendar þjóðir,
nje heldur hitt, að enn bregður stundum fyrir
nokkurs konar heimfýsi í liið forna einrænings-
ástand. Landið framleiðir gnægðii' alls þess, er þjóð-
in þarfnast; Kínverjar eru allra þjóða minnst fyrir
breytingar, og í ein þrjú þúsund ár hafa þeir
kornizt allvel af án afskipta útlendra þjóða. Heilar
keisaraættir hafa verið reknar þar frá völdum.og opt
hefir verið reynt aö koma á stjórnbyltingum; tugum
saman hafa kínverskir keisarar safnazt til feðra sinna
og ótölulegar uppreistir hafa vökvað landið blóði.en öld
eptir öld hafa haldizt þar því nær óbreyttar gamlar
venjur, siðareglur, tunga og hugsunarhættir. En
svo brjótast þar inn allt í einu verzlunarmenn frá
Norðurálfu, með allt sitt framfarabrall og byltingar-
anda, og var þá sem Kínverjar sæju í anda fullt af
tröllauknum gufuvjelum, frjettaþráðum og öðruni
fylgifiskum nútíðarmenntunarinnar. Allt þetta var
um of fjarstætt hugmyndum þeirra um heimspeki-