Tímarit lögfræðinga


Tímarit lögfræðinga - 01.10.2004, Page 87

Tímarit lögfræðinga - 01.10.2004, Page 87
1.4 Dómstólsþáttur stofnanakerfisins I samkomulagi því sem gert var á ráðherrafundi EFTA- og EB-ríkjanna 21.- 22. október 1991 náðist heildarlausn í ágreiningsmálum aðila að samningnum um Evrópska efnahagssvæðið. Framkvæmdastjórn EB sendi í framhaldinu EB- dómstólnum uppkastið til umsagnar og komst dómstóllinn að þeirri niðurstöðu í áliti nr. 1/91 að ákvæði þess um svonefndan EES-dómstól, sem þá var fyrir- hugaður, bryti í bága við ákvæði stofnsáttmála EB (Rómarsamninginn). I upp- kastinu var gert ráð fyrir því að dómarar frá EB-dómstólnum tækju sæti í EES- dómstólnum og sætu þar í dómum ásamt dómurum frá EFTA-ríkjunum og átti dómstóllinn m.a. að hafa dómsvald í ágreiningsmálum milli samningsaðilanna. I álitinu taldi dómstóll EB m.a. að slíkur EES-dómstóll gæti vegna dómsvalds og skipunar dómara haft áhrif á dómsúrlausnir EB-dómstólsins í framtíðinni og varþað ekki talið samrýmanlegt stofnsáttmála EB. I framhaldi af framangreindu áliti EB-dómstólsins hófst vinna við að finna lausn á dómstólsþættinum og varð niðurstaðan sú að ákveðið var að stofna sérstakan EFTA-dómstól sem eingöngu yrði skipaður dómurum frá EFTA- ríkjunum og leysti úr ágreiningsefnum EFTA megin. Jafnframt var sameigin- legu EES-nefndinni falið að leysa ágreiningsmál milli samningsaðila á póli- tískum grundvelli. Þetta samkomulag sem gert var 14. febrúar 1992 var sent EB-dómstólnum til umsagnar á nýjan leik og komst dómstóllinn að þeirri niður- stöðu í áliti nr. 1/92 að þessi nýi samningur færi ekki í bága við Rómarsamn- inginn. í 2. mgr. 108. gr. EES-samningsins segir að EFTA-ríkin skuli koma á fót dómstól (EFTA-dómstól). Undir valdsvið hans skulu með tilliti til beitingar EES-samningsins og í samræmi við sérstakan samning milli EFTA-ríkjanna einkum heyra a) mál um tilhögun eftirlits er varðar EFTA-ríkin, b) áfrýjanir á ákvörðunum Eftirlitsstofnunar EFTA á sviði samkeppni og c) lausn deilumála milli tveggja eða fleiri EFTA-ríkja. Með ESD-samningnum, og til að fullnægja framangreindu ákvæði 2. mgr. 108. gr. EES-samningsins, settu EFTA ríkin á fót sérstakan EFTA-dómstól sem tók til starfa í Genf í Sviss 1. janúar 1994, en seint á árinu 1996 var aðsetur hans flutt til Luxemborgar og er þar nú. I upphafi áttu Austurríki, Finnland, Svíþjóð, ísland og Noregur aðild að ESD-samningnum, en við inngöngu þriggja fyrstnefndu ríkjanna í ESB árið 1995 sátu Noregur og ísland ein eftir sem samningsaðilar. I maí 1995 gerðist Liechtenstein aðili að samningnum og er áður að því vikið.10 EFTA-dómstóllinn hefur eins og áður segir það hlutverk að dæma um ýmis ágreiningsefni sem varða EES-reglur og fer dómstóll EB með sams konar vald EB megin. Reglur eru um það í EES-samningnum hvemig dómsvaldið skiptist milli þessara tveggja dómstóla. í IV. hluta ESD-samningsins er fjallað um meginatriði um skipun dómsins og valdsvið. Dómarar EFTA-dómstólsins eru 10 Um aðdragandann að stofnun EFTA-dómstólsins sjá Stefán Már Stefánsson, áður tilvitnað rit, bls. 59-61. 381
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
Page 49
Page 50
Page 51
Page 52
Page 53
Page 54
Page 55
Page 56
Page 57
Page 58
Page 59
Page 60
Page 61
Page 62
Page 63
Page 64
Page 65
Page 66
Page 67
Page 68
Page 69
Page 70
Page 71
Page 72
Page 73
Page 74
Page 75
Page 76
Page 77
Page 78
Page 79
Page 80
Page 81
Page 82
Page 83
Page 84
Page 85
Page 86
Page 87
Page 88
Page 89
Page 90
Page 91
Page 92
Page 93
Page 94
Page 95
Page 96
Page 97
Page 98
Page 99
Page 100
Page 101
Page 102
Page 103
Page 104
Page 105
Page 106
Page 107
Page 108
Page 109
Page 110
Page 111
Page 112
Page 113
Page 114
Page 115
Page 116
Page 117
Page 118
Page 119
Page 120
Page 121
Page 122
Page 123
Page 124
Page 125
Page 126
Page 127
Page 128
Page 129
Page 130
Page 131
Page 132
Page 133
Page 134
Page 135
Page 136
Page 137
Page 138
Page 139
Page 140
Page 141
Page 142
Page 143
Page 144
Page 145
Page 146
Page 147
Page 148
Page 149
Page 150
Page 151
Page 152
Page 153
Page 154
Page 155
Page 156
Page 157
Page 158
Page 159
Page 160
Page 161
Page 162
Page 163
Page 164
Page 165
Page 166
Page 167
Page 168

x

Tímarit lögfræðinga

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit lögfræðinga
https://timarit.is/publication/586

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.