Tímarit lögfræðinga - 01.10.2004, Side 131

Hvorki dómar EB-dómstólsins sem vísað hefur verið til hér að framan né
dómur EFTA-dómstólsins gefa skýra leiðbeiningu um við hvað er átt þegar
vísað er til „comparable“ eða „analogous“ þjónustu. Virðast báðir dómstólamir
ganga út frá því að þjónusta sem borin er saman verði að vera eðlislík. Þá hafnar
EFTA-dómstóllinn því berum orðum að markaðsskilgreiningar samkeppnis-
réttar eigi við í þessu samhengi. Líklegt verður að telja að gera megi almennt
ráð fyrir því að um sambærilega þjónustu sé að ræða, ef reglur sem fela í sér
opinberar kvaðir taka eingöngu mið af því hvort þjónusta er veitt milli landa
eða ekki, en ekki eðli þjónustunnar þar sem eðli þjónustu breytist almennt ekki
við það eitt að hún fer milli landa. Mikilvægi þessarar greiningar verður þó að
skoða í því ljósi að ráðstafanir geta samkvæmt dómaframkvæmd EB-dóm-
stólsins hindrað frjálsa þjónustu í skilningi 49. gr. Rs. óháð því hvort þær bitna
jafnt á þjónustu sem boðin er innanlands og milli aðildarríkjanna. Aðalatriðið
er hvort þær geti hindrað viðskipti milli rrkja á Evrópska efnahagssvæðinu.
2.2.5 Hindrun á frjálsri flugþjónustu
Að þeirri niðurstöðu fenginni að innanlandsflug á Islandi og flug til og frá
landinu sé í eðli sínu sambærileg þjónusta er í dóminum næst vikið að áhrifum
gjaldsins á EES. í því sambandi er vísað til markmiða 36. gr. EES-samningsins
og reglugerðar 2408/92 um þjónustufrelsi á hinum innri markaði. Þá er tekið
fram að þessar reglur feli í sér rétt til handa einstaklingum og atvinnurekendum
til markaðsaðgangs. Af þessum rétti leiði að hvers konar markaðshindrun sé
óheimil óháð því hversu smávægileg hindrunin sé, sbr. dómur EB-dómstólsins
í málinu nr. C-49/89 Corsica Ferries FranceP' Þar með útilokar EFTA-dóm-
stóllinn líkt og EB-dómstóllinn beitingu minniháttarreglu (de minimis rule) á
sviði frjálsrar þjónustu.
Við mat á því hvort gjaldtakan hindri frjálsa flugþjónustu er í dómi EFTA-
dómstólsins beitt líkri röksemdafærslu og EB-dómstóllinn hefur gert í sam-
bærilegum málum. Vísar hann sérstaklega í dóm EB-dómstólsins í málinu nr.
C-70/99 Framkvœmdastjórnin gegn Portúgal.291 því máli voru atvik með mjög
svipuðum hætti og í málinu gegn íslandi þar sem portúgalskar reglur gerðu ráð
fyrir því að þjónustugjald og öryggisgjald væri mismunandi eftir því hvort
flogið væri innanlands eða milli landa. Var munurinn á þjónustugjaldinu þre-
faldur en tvöfaldur á öryggisgjaldinu. í dómi EB-dómstólsins segir m.a. eftir-
farandi í 20. málsgrein:
28 Mál nr. C-49/89 Corsica Ferries France gegn Direction générale des douanes frangaises, 1989,
ECR 4441, málsgrein 8. Sjá einnig álit Lenz aðallögsögumanns í málinu nr. C-381/93
Framkvœmdastjórnin gegn Frakklandi, sjá tilvísun í neðanmálsgreinum 45-46.
29 Sjá tilvísun í neðanmálsgrein 18.
425