Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Side 13

13
aЭfErЭ
Árið 2000 hófst samstarf höfunda þessarar greinar við fjóra íslenska skóla, tvo grunn-
skóla og tvo framhaldsskóla, til að aðstoða skólana við sjálfsmat sitt. Þessir skólar
voru meðal þeirra skóla sem fundu sig vanbúna til að takast á við sjálfsmatið á eigin
spýtur og óskuðu eftir fagaðstoð þegar hún bauðst. Undirritaðar eru háskólakennarar,
önnur við Háskóla íslands og hin við Central Connecticut State University í Banda-
ríkjunum. v­ið buðum okkur fram til þessa starfs með tvenns konar markmið í huga,
annars vegar að aðstoða skólana við sjálfsmatið og hins vegar að skoða hvað gerist í
skólum þegar svo róttækar breytingar eru gerðar á skólastarfinu.
Skólarnir voru valdir með það í huga að þeir væru allir á Stór-Reykjavíkursvæðinu,
til að auðvelda samstarfið, og að þeir hefðu ekki hafið matsvinnu í verulegum mæli.
aðstoðin var sett upp í tveim áföngum. í fyrri áfanga var sett upp matsteymi innan
skólanna. Teymin fengu þjálfun í aðferðafræði sjálfsmats og unnu síðan að því að
hanna matskerfi fyrir skólann. í öðrum áfanga unnu teymin með öðru starfsfólki skól-
anna og deildu einnig reynslu sinni með öðrum skólum. Nú hefur þetta starf staðið í
fjögur ár og gagna um ýmis kerfi innan skólanna hefur verið aflað þrisvar. í fyrsta sinn
svöruðu kennarar í skólunum spurningalista áður en matsvinnan hófst, í annað sinn
þegar matsstarf hafði staðið í rúmt ár og í síðasta sinn þegar matsvinna hafði verið í
gangi í skólunum í þrjú ár. Á sama tíma voru gerðar vettvangskannanir meðal mat-
steymanna og rætt við lykilaðila í matsstarfinu. Því má nú fara að draga ýmsar álykt-
anir um það hvaða breytingar verða í skólunum þegar þar er unnið að sjálfsmati.
Unnið var með skólunum út frá þeim sjónarhólum sem að framan hefur verið lýst.
Vald­efling­
Matsteymin voru hvött til að beina verkefninu að sviðum sem þau töldu að gæfu nýt-
anleg gögn í byrjun og meta síðan hvernig staðan væri á þeim sviðum. Niðurstöður
af matinu áttu síðan að segja til um frekara starf á þessum sviðum. Þetta er í samræmi
við valdeflingarnálgun Fettermans (1994) þar sem kennarar ráða því sjálfir hvað er
metið og hvernig niðurstöður eru notaðar.
Rökr­æðulýðr­æði
allir sem höfðu áhuga í skólunum gátu verið með í matsteymunum, sem er eitt af
skilyrðum rökræðulýðræðis (House og Howe, 2000), en skólastjórnendur völdu þó
nokkra kennara til starfsins. í upphafi ræddu hóparnir um það hvaða svið ætti að
meta og hvernig skyldi fara að því. Þegar niðurstöður lágu fyrir ræddu hóparnir um
þær og gerðu þróunaráætlanir út frá þeim.
Aðfer­ðar­held­ni
v­ettvangskannanir og viðtöl voru hér notuð til að kanna aðferðarheldni í skólunum.
Misjafnt var eftir skólum hver aðferðarheldnin var, sem hlýtur að skipta máli þegar
mat er lagt á framkvæmdina (Mowbray, Holter, Teague og Bybee, 2003).
SIGURLÍnA DAVÍÐSDÓTTIR, PEnELoPE L ISI