Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Blaðsíða 45

4
fyrir mér hvað gæti valdið því að mér fannst stærðfræðinámið skemmtilegt. Það vakti
athygli mína að þau dæmi sem komu upp í hugann í samræðum við nemendur mína
tengdust öll rannsóknum þar sem ég nýtti stærðfræðina sem tæki til að leysa vanda-
mál, bæði í daglegu lífi og í námi mínu.
Mér er minnisstætt að þegar ég tók lokapróf úr grunnskóla þurfti að reikna út yfir-
borð keilu til að geta leyst eitt dæmið. Ég mundi ekki formúluna og í þá daga voru
formúlur ekki gefnar á prófinu. Kennarinn hafði lagt mikla áherslu á að við gerðum
okkur grein fyrir hvernig bæði flatarmál og rúmmál væri reiknað út og notaði líkön
við útskýringar sínar. Hann kom meðal annars með líkön af keilum, pýramídum,
sívalningum og ferstrendingum í kennslustofuna til þess að við gætum rannsakað
þau. Það var því auðvelt fyrir mig að sjá keiluna fyrir mér í huganum og rifja upp
hvernig við höfðum komist að því hvernig hægt væri að reikna út yfirborðsflatarmál
hennar. Þessi minning hjálpaði mér til að átta mig á því að mér var tamt að gera mér
mynd í huganum af þeim viðfangsefnum sem ég þurfti að leysa fremur en að treysta
á minni mitt á formúlur. Þessi sami kennari hafði reyndar bent okkur á að þegar við
fengjum dæmi sem við vissum ekki hvernig ætti að leysa gæti verið gagnlegt að ein-
falda tölurnar í dæminu og reyna þannig að finna lausn. Ef það tækist gætum við
rakið ferlið við að leysa verkefnið, sett upprunalegu tölurnar inn og leyst dæmið að
nýju. Ég minnist þess að hafa oft nýtt mér þetta við flókin verkefni. Seinna áttaði ég
mig á því að hann var að kenna okkur að nota rannsóknarnálgun við stærðfræðinámið
og gera okkur grein fyrir því að það er skynsamlegra að treysta á eigin hugsun við
lausn stærðfræðiverkefna en að reyna að muna formúlu sem hugsanlega gæti hentað
til að leysa dæmið.
Það voru fleiri minningar um stærðfræðinám mitt á unga aldri sem komu upp í
hugann við vinnuna með börnunum. Þær tengdust flestar útreikningum utan skóla-
stofunnar. Foreldrar mínir lögðu mikla áherslu á að efla sjálfstæði mitt í uppeldinu og
að ég yrði sjálf að geta ráðið fram úr viðfangsefnum daglegs lífs. Eitt af því var að fást
við alls konar útreikninga, hvort sem reikna þurfti út upphæðir sem þurfti að borga
eða eitthvað annað. Ég man eftir að hafa þurft að reikna út hve margar flöskur (þriggja
pela) þyrfti að sækja niður í kjallara fyrir saftina sem verið var að búa til. Móðir mín
spurði mig hvað ég héldi að tvær flöskur tækju marga lítra. Ég vissi að það voru fjórir
pelar í lítra. Það hafði ég kannað áður. Þannig áttaði ég mig á að tvær flöskur taka
11 lítra og þá var auðvelt að finna út hve margar flöskur þurfti fyrir u.þ.b.10 lítra af
saft.
allt frá unglingsárum vandist ég því að hjálpa skólasystkinum mínum við stærð-
fræðinámið. Ég fann fljótt hvað það gaf sjálfri mér mikið að þurfa að útskýra fyrir öðr-
um og að ég skildi sjálf mun betur hvað ég var að fást við eftir að hafa reynt að finna
sem besta leið til að skýra skilning minn fyrir bekkjarfélögunum. Þarna fékk ég mína
fyrstu reynslu af að kenna öðrum stærðfræði. Þessi reynsla hefur líka hjálpað mér að
skilja hve mikilvægt er fyrir nemendur að fá tækifæri til að skýra sinn eigin skilning á
stærðfræðinni fyrir öðrum.
2
JÓnÍnA VALA KRISTInSDÓTTIR