Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Qupperneq 88

Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Qupperneq 88
88 þau og átta sig á gildi þeirra. að skilja myndverk með því að túlka það opnar jafn- framt leiðir til að nota verkið á þýðingarmikinn hátt og að skynja hvenær það er gjald- gengt. Sjálf – s­jálfs­s­kilning­ur­ – s­jálfs­ör­yg­g­i Bruner (1996) heldur því fram að menntun sé lykilatriði í mótun sjálfsins og það beri að hafa í huga. Hann telur að sjálfsmyndin hafi tvær hliðar þ.e. hinn gerandi þátt (e. agency) og mat (e. evaluation). Fólk upplifir sig sem gerendur, færa um að stjórna eigin athöfnum. v­ið það að lýsa myndrænum frásögnum sínum og tengja þær daglegu lífi eða jafnvel öðrum verkum sem þau hafa gert geta ungmenni öðlast betri skilning á eigin sjálfi. að vera gerandi felur í sér kunnáttu og verksvit. Þar af leiðir að velgengni og mistök eru þættir í mótun sjálfsmyndar. Börn skynja fljótt að umhverfið leggur mat á þessa þætti út frá ákveðnum (menningarlegum) viðmiðum og bregðast við með því að nota eigið mat (sjálfsmat), m.ö.o. hina hlið sjálfsmyndarinnar sem Bruner talar um. Börn líta á sig sem gerendur og leggja mat á velgengni sína byggt á því sem þau sjálf eða aðrir ætlast til af þeim. Bruner segir þetta koma fram sem sjálfsöryggi sem hann telur vera bæði það sem fólk trúir og vonar að það sé og það sem fólk er hrætt við að geta ekki orðið (Bruner, 1996). Umhverfið hefur mótandi áhrif á sjálfsöryggi einstaklinga. Þó að í því kunni að felast nokkur mótsögn tekst skólum ekki alltaf að stuðla að þeirri mótun sjálfsöryggis sem þeir gætu gert. Bruner (1996) telur að úr því mætti bæta með því að leggja nem- endum á herðar meiri ábyrgð við að setja og ná markmiðum á öllum sviðum skóla- starfsins. Markmiðssetning, framkvæmd, sjálfshvatning og sjálfsmat eru mikilvægir þættir í listsköpun. Ellen Winner (1982) bendir á að sýn Rudolf arnheim (1974) um „markmiðs- stýrða sjónræna hugsun“ sé kjarni sköpunarferlisins. af þessu má draga þá ályktun að listamenn hafi ávallt ákveðið takmark í huga þegar þeir skapa, þ.e. sýn á hvað það er sem þeir vilja ná fram. Því má þó ekki gleyma að það sem gerist í sköpunarferl- inu hefur oft áhrif á endanlega útkomu eða, eins og Eisner (2002) telur, að fyrirfram ákveðið takmark víki fyrir nýjum hugmyndum sem vakna í vinnunni við listaverkið. Myndlistin, eða myndsköpun ungmenna, býður upp á sjálfshvatningu. að nota eigin dómgreind í mati sínu á hvernig til hefur tekist stuðlar að ósk eða löngun til að gera enn betur, eða með öðrum orðum, að setja sér nýtt takmark til að stefna að. Lítum á hvernig frásagnarsjálf gæti haft áhrif á mótun sjálfsins. Þegar nemendur lýsa myndverkum sínum á ígrundaðan hátt og gera öðrum grein fyrir reynslu sinni eiga sér stað gagnvirk samskipti. Sjálfskennd okkar mótast í samfélagi við aðra. Ricoeur (1991) og Kristín aðalsteinsdóttir (2002) halda því fram að það sé í samskipt- um við aðra sem við sjáum okkur með augum annarra og þannig lærum við að skynja veröldina. Æskilegt er að tengja hugtakið sjálf við listsköpun og leita skilnings á því hvað sköpunarverkið segir um listamanninn og lífsskoðun hans. Það má líta á listsköpun í þessu samhengi sem verkfæri eða ferli sem leiðir til skilnings eins og Räsänen (1998) fullyrðir. Þegar nemendur lýsa verkum sínum ígrunda þeir eigin skynjun, hugmyndir, H LU T V ER K MY n DS Kö PU n A R Í DAG L EG U L Í F I U n G M En n A
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.