Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Qupperneq 99

Uppeldi og menntun - 01.01.2006, Qupperneq 99
 sig og veröld sína og endurspegla á þann hátt eigin sjálfsmynd. að gefa nemendum tækifæri til að segja frá og túlka eigin myndverk virðist styðja þá skoðun Ricoueur (1988) að frásagnarsjálf felist í að skapa eigin lífssögu með munnlegri frásögn. Sá möguleiki er þó fyrir hendi að frásagnarsjálf geti orðið til án orða en líkt og Räsänen (1998) heldur fram, „er erfitt að rannsaka hvernig yfirfærsla á sér stað í gegnum sjón- ræna myndlíkingu“ (bls. 310). Raddir nemendanna í rannsókninni segja okkur að kjarni þeirrar merkingar sem gefur myndsköpun gildi felst í hinu listræna sköpunarferli. í sköpunarferlinu á sér stað samtal milli listamannsins og viðfangsefnisins; íhugun, vangaveltur um mögu- leika, val og samsetningu. Ungmennin koma skipulagi á hugsanir sínar og gera reynslu/upplifanir sjáanlegar og um leið merkingarbærar, en hvorutveggja stuðlar að mótun sjálfsmyndar. Þetta styður skoðun Bruner (1996) á mikilvægi þess að búa yfir frásagnarfærni til þess að eiga auðveldara með að finna okkur stað í veröldinni sem við hrærumst í, og rennir stoðum undir þá ályktun að myndsköpun geti aukið líkur á slíkri færni ef frásögn af eigin myndverkum er hluti myndlistakennslu. Sköp- unarferlið, þ.e. það að búa til verk, býr yfir margvíslegum tækifærum og það sem fæst við að ganga í gegnum þetta ferli fæst kannski ekki á annan hátt. Þá er átt við sjálfa athöfnina og afraksturinn ásamt því sérstæða sambandi sem er þar á milli. Kati Rantala (1997) fullyrðir að „þegar listaverki er lokið, er listamaðurinn sá hinn sami og áður en þó annar en sá sem málaði myndina“ (bls. 224). Rannsókn Rantala (1997, 1998) á finnskum ungmennum sem stunduðu nám í myndlist, í sérstökum myndlista- skóla, utan reglulegrar skólagöngu, gefur líkar niðurstöður. útkoman er ekki aðeins myndverkið heldur einnig það sem gerist; myndverkið þróast sem frásögn og ef til vill mætti segja að ímynd þess að vera gerandi og bera ábyrgð á eigin myndsköpun fæðist í ferlinu. Þar með er hægt að segja að afrakstur hins listræna ferlis sé að vissu leyti þetta sjálf sem er gerandi með því að eiga frumkvæði og framkvæma. að skapa veitir sjálfstraust og nemendur upplifa sig sem sjálfstæða gerendur. Það hefur í för með sér ánægju og öryggi að ná árangri en jafnframt virðast ungmennin óhrædd við að horfast í augu við mistök því mistökin eru aldrei algjör. Það má læra af þeim og gera betur næst en það felst í eðli sköpunarferlisins að sjá fyrir og vinna út frá því sem komið er og verkið er þeim sífelld áskorun. Þau eru meðvituð um eigin ætlun- arverk og það er þeirra val og þeirra tilfinning fyrir því hvort árangur hefur náðst sem skiptir máli. Þekking á tungumáli myndlistarinnar er nauðsynleg nemendum eins og kom fram í viðtölum. Án þeirrar þekkingar geta nemendur ekki treyst á eigin dóm- greind og sjálfsmat. Myndlistakennsla færir nemendum áþreifanlega getu og stuðlar jafnframt að persónulegum verðmætum; að vera góður í einhverju. Þetta kemur fram í rannsókn Rantala og Lethonen (2001) á hvunndagsfagurfræði. Sjálfsskilningur byggður á myndsköpun getur undirstrikað sérstöðu sérhvers sjálfs, m.ö.o. það hversu einstakt sjálf okkar er eða hið einstæða í sjálfsmynd okkar. Räsänen (1998) telur að sjálfsskilningur ungmenna aukist við að tengja atburði úr daglegu lífi sínu þeirri veröld sem þau hafa sett fram í myndverkum sínum. Dæmi um þetta má sjá í samtölunum við Karl, auði, Helgu og Nóa. Þegar ungmennin lýsa með orðum myndrænum frásögnum sínum og tengja þær daglegu lífi sínu og/eða jafnvel öðrum RÓSA K R I S T Í n J ú L Í US D ÓT T I R
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126

x

Uppeldi og menntun

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Uppeldi og menntun
https://timarit.is/publication/581

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.