Tímarit Máls og menningar - 01.10.1941, Síða 106
200
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
við rikisstjórakjörið (eitt atkvœði), en þó er hann sýnu.minni
rithöfundur, enda hefur sú braut lians veriS aS þvi skapi þyrn-
um stráð. Hinir svokölluðu „langhundar“, sein fyllt hafa dálka
í heimilisblaði hans á undanförnum árum, hafa verið framleiðsla
sf þvi tagi, sem á uppruna sinn einhvers staðar mitt á milli geð-
hilunar og þess algera þekkingarskorts á takmörkunum sínum,
sem þvi miður er allt of tíður fylgifiskur íslenzkrar hálfmennt-
unar. En eftir að mikilmennskuhugmyndir þingmannsins fóru
að taka á sig hinar óhugnanlegu myndir siðari ára, hefur hon-
um ekki nœgt að lesa þessar einkennilegu romsur sínar í heim-
ilisblaðinu, heldur búizt við því, að hann yrði fremur talinn
til rithöfunda, ef hann léti endurprenta þetta i bókarformi. En
útgefendur reyndust ekki mjög ginnkeyptir fyrir slikri vöru.
Eftir að hafa leitað hófaniia árangurslaust um útgáfu i ýmsum
áttum, tókst höfundinum að fá nokkra unglingsdrengi ofan úr
sveit til að ganga í ábyrgð fyrir kostnaðinum af prentun hók-
anna. Flokksmenn höfundar skrifuðu sig fyrir fyrstu bókinni af
líftryggingarástæðum, en þegar við næstu hók hrapaði áskrif-
endafjöldinn ískyggilega, og er liin þriðja kom, voru kaupendur
fiestir liorfnir, eins og dögg fyrir sólu, en tugþúsundaskuldir í
prentsmiðjunni. Um viðtökur bókanna út í frá er það hinsveg-
ar að segja, að sjaldan hefur meira áhugaleysi ríkt um bækur
á íslandi, né bækur orðið höfundi sinum til minni frægðar. Ekk-
ert blað né tímarit gat um útkomu þeirra, utan heimilisblað liöf-
undarins sjálfs og eitt sléttublað, sem ritað er á ensku i Mani-
toba-fylki í Kanada, en þar var frá því skýrt, að höfundurinn
væri mestur maður, sem fæðzt hefði á þessari norðlægu eyju, og
mundi fleiri hóka von frá lionum áður lyki. Er ekki ólíklegt, að
bak við þennan fjarlæga ritdóm hafi staðið samskonar gaman-
samur andi og sá, sem greiddi hinum misheppnaða stjórnmála-
manni eitt atkvæði við ríkisstjórakjör á Alþingi og gerði um leið
nafn lians að þeirri fyndni i sögu landsins, sem á eftir að vekja
góðlátlega kýmni maiina um ókomna tíma.
Næsta tilraun Hriflu-Jónasar i bókagerðarátt var að gefa út
ljóðmæli hins íslenzka skálds, sem ort hafði um hann vísuna,
Einars Benediktssonar, en, líkt og til frekari staðfestingar orð-
um visunnar, voru kvæðin tekin ófrjálsri hendi, þannig að árang-
ur útgáfunnar varð sá einn, að útgefandinn var dæmdur i gífur-
legar fjársektir og skaðabætur, svo ekkert þvilíkt hefur áður
heyrzt á íslandi í sambandi við bókaútgáfu, en upplag bókar-
innar brennt samkvæmt dómi.
En Jónas frá Ilriflunni er ekki af baki dotlinn. Nú liefur þess-
um formanni hins einstaka islenzka menntamálaráðs liugkvæmzt