Tímarit Máls og menningar - 01.05.1945, Blaðsíða 15

RITSTJÓRNARGREINAR
5
er pyndingatækni nazista gat veitt, og voru þær jafnframt tilraunastöðvar í
manndrápsaðferðum. Menn voru kvaldir úr hungri og þorsta eftir vísindalegum
aðferðum, beitt var sérstakri tækni til að lama siðferðisþrek manna. Auk hvers-
dagslegra líflátsaðferða, eins og að skjóta menn og hengja, voru menn brenndir
lifandi, drepnir á gasi, grafnir lifandi, bútaðir sundur, hengdir upp á veggi, þar
til þeir örmögnuðust, o. s. frv. Einn læknir, nafngreindur, varð uppvís að því að
hafa myrt 21 þúsund manna á eitri, og morð þessi framdi hann í þjónustu „vís-
indanna" á mönnum, er taldir voru af óæðri kynstofni og ekki hæfir til að lifa.
Þessi göfugkynjaði læknir er nú fangi Bandamanna. Það, sem hér er sagt, gefur
þó minnsta hugmynd um það, er fram fór á þessum stöðum. Þeir, er sáu, urðu
lostnir skelfingu og undrun. Þingmennirnir frá Bretlandi sögðust ekki hefðu trú-
að því, að nokkur þjóð gæti sokkið svo djúpt í smán og niðurlægingu. En
fangabúðirnar í Buchenwald, Belsen og Dachau eru þó aðeins liður í langtum
víðtækara kerfi. Nítján ára Gyðingastúlka þýzk, sem bjargað var úr Belsen, hafði
verið flutt þangað úr öðrum fangabúðum, Oswiecim, austan úr Póllandi. Þar voru
aðallega Gyðingakonur og börn. Hún sagði: Belsen er ekkert hjá Oswiecim. Menn
verða að skilja, að fangavíti nazista, þó fyrst sé ljóstrað upp um þau nú, eru ekki
ný, heldur jafngömul valdatíma nazismans. Þau eru ekki styrjaldarfyrirbæri,
eins og margir vilja færa þeim til afsökunar. Pyndingarnar eru ekki heldur leikur
nokkurra geðbilaðra manna. Oðru nær: þetta eru þaulhugsuð stefnuskráratriði
heils stjórnmálaflokks, framkvæmd af hundruðum þúsunda, ef ekki milljónum
manna. Nazisminn hafði bókstaflega á stefnuskrá sinni að útrýma sem allra flest-
um íbúum þeirra landa, er hann lagði undir sig. Sérstaklega átti þetta við um
Pólland, Sovétríkin og Júgóslavíu. Þar voru settar á stofn, ekki fangabúðir, held-
ur manndrápsverksmiðjur eða stöðvar til útrýmingar fólki. Ein slík manndráps-
verksmiðja var í Majdenek hjá Lublín í Póllandi. Þar var m. a. notað eiturgas,
leitt í klefa eða skála, er tóku 250 manns í einu. Ilve hraðvirkar verksmiðjur
Þjóðverja hafa verið, má dæma af því, að þeir skuli hafa komizt yfir á ekki
lengri tíma að slátra 10 milljón Pólverjum og tíunda hverjum íbúa Sovétríkj-
anna. Þó að lægra sé haft um það, er það einmitt sérstaklega í Austurevrópu og
á Balkan, sem glæpaiðja fasismans birtist í algleymingi, og er því sízt að furða,
að Þjóðverjar óttist reikningsskil Rauða hersins. Ilja Ehrenburg ritar: „I hálft
fjórða ár tættu fjandmennirnir sundur lifandi hold Rússlands. 1 hálft fjórða ár
hæddu böðlarnir ástvini okkar. . . Nú hefur réttlætið verið flutt inn fyrir landa-
mæri Þýzkalands. Við höfum oft sagt, að dagur endurgjaldanna mundi koma.
— Nú er hann hér. Þetta er ekki hefnd, heldur réttlæti. Við munum ekki snerta
þýzk smábörn, því að við erum ekki bamamorðingjar. En vei þeim, sem hafa
drepið börn, þeim, sem hafa fyrirskipað það, þeim, sem hafa átt einhvern þátt í
því. Þeir skulu ekki fá umflúið réttlætið." Fórnir þeirra milljóna, sem látið hafa
lífið fyrir morðtækjum Hitlers eða orðið að þola kvalir Buchenwalds, Belsens
og Majdeneks, em brennandi eggjan til allra þjóða heims að láta sér skiljast
eðli fasismans og læra að hata það og sjá við því, og skilja einnig, hvar rætur
hans liggja niður í auðvaldið.