Tímarit Máls og menningar - 01.12.1964, Side 78

Tímarlt Máls og menningar
verða snuðaðir. Ég útlistaði vandlega fyrir þeim skilmálana, og þeir héldu
þrjózkulega heim að ná í meiri peninga. Reglulega spennandi. Verstir voru
hragðarefirnir, ekki aðeins að þeir svikust um að borga, þeir vildu jafnvel
hagnast, þeir stungu á sig pakka af vindlingum eða túpu af hvítu kremi eftir
hendinni. Þá mátti ekki móðga, þeir voru of vel heima til þess. Ef maður
gerði það, áttu þeir til að kalla á lögregluna til að skarka í manni. Ég móðg-
aði þá heldur ekki, ég ól þá þar til ég kynntist lögreglumanni, sem hirti þá
einn af öðrum. Heimurinn er nú einu sinni svona, hver gleypir það sem að
kjafti kemur, einn gleðst af annars falli. Aumkunarverðastir voru skólastráka-
greyin með rúman dal í veskinu. Ég kenndi til með þeim og hirti það litla
sem þeir höfðu. Hvað gat ég annað gert? Þá voru það gömlu karlfauskarnir,
allt góðborgarar, sumir orðnir afar. Ég vissi ekki hvernig ég ætti að annast
þá. En þeir áttu peninga, langaði til að kaupa sér pínulítinn yndisauka áður
en þeir hrykkju uppaf, ég varð að veita þeim það, sem þeir vildu. Af þessu
lærði ég að þekkja bæði karlmenn og peninga. Peningarnir eru skeinuhætt-
ari karlmanninum. Karlmaðurinn er villidýr og peningarnir eru móður villi-
dýrsins.
XXXIV
Ég uppgötvaði að ég gekk með sjúkdóm. Ég tók það afar nærri inér. Mér
fannst ekki þess vert að lifa. Ég tók mér hvíld, fékk mér gönguferð, gekk án
markmiðs. Mig lengdi eftir mömmu, hún hlyti að geta veitt mér huggun. Mér
fannst ég myndi ekki geta lifað lengi. Ég beygði inn í litlu hliðargöluna, í von
um að sjá mömmu. Ég minntist hennar eins og hún var, þar sem hún þandi
físibelginn utan dyra. Brauðbúðinni hafði þegar verið lokað. Ég spurðist
fyrir en enginn vissi hvert hafði verið flutt. Ég varð bara enn staðfastari, ég
varð að finna mömmu. Ég ráfaði nokkra daga um göturnar niðurdregin og
hnuggin, en án alls árangurs. Mig uggði að hún væri máske dáin, en hvert
hafði brauðbúðin flutt? Ef til vill þúsund mílur í burtu. Ég grét við þessa til-
hugsun. Ég klæddi mig og púðraði, lagðist upp í rúmið og beið dauðans. Ég
hélt ég myndi brátt deyja. Einhver knúði dyra. Allt í lagi, ég yrði að sinna
honum, neyta alls þreks til að sýkja hann. Ég fann ekki til neins samvizku-
bits, þetta var alls ekki mín sök. Mér létti nokkuð, ég reykti og drakk. Mér
fannst ég vera orðin þrítug eða fertug. Ég hafði dökka bauga undir augum
og var funheitt á höndunum, en ég skeytti því engu. Því aðeins gæti ég lifað
að ég hefði peninga. Fyrst að borða sig sadda síðan að sinna öðru. Ég borð-
aði alls ekki svo illa. Hver vill ekki borða vel? Ég verð að hafa gott að borða
380