Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.12.1964, Blaðsíða 117

Tímarit Máls og menningar - 01.12.1964, Blaðsíða 117
Erlencl tímarit Eftiiífarandi athugasemdir um orsakirn- ar að valdamissi Nikita Krústjojjs birtust í bandaríska vikublaðinu National Guardian 7. nóvember síðastliðinn. Höj- undur þeirra er Wiljred G. Burchett, Ástra- líumaður sem hejur dvalizt langdvölum í Sovétríkjunum, en hejur annars síðustu tuttugu ár jafnan verið ]>ar staddur sem stórviðburðir voru að gerast. Hann hejur meðal annars ritað bækur um kalda striðið í Þýzkalandi, Kóreustríðið, Kina (China’s Feet Unbound), Sovétríkin (Come East, Young Man), Norður-Vietnam (North of the 17th Parallel). Nýjasta bók hans er um stríðið í Suður-Vietnam, The Furtive War. Það ber að vísu að haja í huga við lestur greinarinnar að hún er samin aðeins 10— 14 dögum ejtir afselningu Krústjofjs, en eigi að siður kann hún að varpa nokkru Ijósi á þann atburð ársins 1964 sem einna mestum heilabrotum hejur valdið. Þær aðferðir sem beitt var til að koma Krústjoff frá hafa verið harðlega gagnrýnd- ar af sovétvinum og forustumönnum kommúnistaflokka um allan heim. Það sýn- ir að nýr andi er farinn að láta á sér bæra í hinni róttæku fylkingu heimsins. Þessu ber vissulega að fagna. Heilbrigður gagn- rýnisandi hefur alltof lengi lotið í lægra haldi. Aðrir viðburðir og tilhneigingar, nærri eins örlagarík og afsetning Krúst- joffs, hafa legið í þagnargildi hjá þeim mönnum sem nú bera fram óþægilegar spumingar. Enda þótt ég hafi dvalizt meira en sjö ár í Sovétríkjunum ætla ég ekki að halda því fram að ég þekki hinar raunverulegu or- sakir að ósigri Krústjoffs, og eflaust verða þær ekki afhjúpaðar fyrr en að mörgum árum liðnum. En mér er kunnugt um nokkrar ástæður þeirrar óánægju sem gerði vart við sig meðal óbreyttra flokksmanna og almennings í Sovétríkjunum. Ein helzta orsök óánægjunnar var við- leitni ICrústjoffs að fá Sovétfólk til að lirækja á fortíð sína; að snúa baki við sín- um miklu byltingarafrekum, — þar á með- al heimssögulegum stórviðburði eins og sigrinum á þýzka fasismanum, — vegna þess að þau voru unnin í tíð Stalíns. Bæk- ur og kvikmyndir á seinni árum, helgaðar baráttunni gegn dýrkun Stalins, hömruðu sífellt á „gagnslausum" fórnum og hern- aðarlegum mistökum Rússa í heimsstyrj- öldinni síðari. Þetta gekk svo langt að jafnvel svo Krústjoff-sinnaður maður sem Malínovskí marskálkur, var tilneyddur að rita harðort andsvar Við ásökunum á hend- ur Sovéthernum. Sá orðrómur komst jafnvel á kreik í Moskvu á sfðustu mánuðum að fyrirætlað væri að lýsa Stalín ábyrgan fyrir annarri heimsstyrjöldinni, vegna þess að hann hefði ekki rekið nógu sveigjanlega pólitík gagnvart vestrænum ríkjum. Þessar til- hneigingar, ásamt útnefningu Krústjoffs til hins raunverulega sigurvegara við Stalín- grad og röngum fullyrðingum um að hann væri einn af stofnendum Rauðahersins, gerðu sitt til að minnka vinsældir hans í Sovétríkjunum nú síðustu árin. Mörgum virtist augljóst að í nafni baráttunnar gegn „persónudýrkuninni“ hefði verið ýtt undir nýja dýrkun -— á persónu Krústjoffs. Þetta var látið óátalið af mörgum vestrænna 419
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.