Tímarit Máls og menningar - 01.12.1964, Page 88
Tímarit Máls og menningnr
Hann handlék þessa stóru tönn úr
hafdjúpsspekingnum og fór að segja
mér sögur frá Sikiley, frá þeim furðu-
legu hlutum sem leynast meðal alþýð-
unnar, um haráttu fólksins fyrir að
fá að vera til, og um Danilo Dolci.
Þennan sérstæða mann sem kom frá
Norður-ftalíu og var verkfræðingur.
Og kom til Sikileyjar og hefur síðan
helgað sig algjörlega baráttunni fyr-
ir hina örsnauðu og útskúfuðu. Hann
tók að sér ekkiu með fjölda harna og
kvæntist henni. Og þegar lögreglan
hefur handtekið hann í þjónustusemi
víð hina ríku og voldugu á eynni sem
mega ekki hugsa til þess að neinar
hreytingar verði, þá hafa listamenn
ocr andans menn um alla ftalíu bjarg-
að honum úr fangelsinu með áköfum
móhuælum svo lögreglan hefur
neyðzt til þess að sleppa Dolci. Einu
sinni var Dolci í fátæku þorpi sem
skorti samgöngur og þar ríkti at-
vinnu.levsi.Karlmennirnir héngu iðju-
lausir á torginu alla daga. Eina ráð-
ið til hjargar að dómi Dolci var að
gera veg til að ten^iast athafnasvæði.
En hað var ekki hævt að aka neinum
yfirvöldum t;l að sinna því. Og þá
sagði Dolci við kallana á torginu:
Tðiulevsið er að drepa ykkur, við
skulum gera siálfir þennan vesr. Og
hcir fóru með honum til þess að gera
veginn af bví heir höfðu hvort sem er
enga vinnu. En þegar þeir voru við
verk;ð kom lögreglan sem bafði sín-
nr skipanir: Hvar eru vkkar pappír-
ar sem heimila ykkur þessar fram-
kvæmdir? Og þeir kröfðust allskonar
pappíra sem engir voru til. Þeir
hrintu Dolci og hröktu og handtóku
síðan fyrir mótþróa við lögregluna.
En frægustu rithöfundar ftaliu risu
upp og fregnin barst um önnur lönd
svo þeir urðu að sleppa Dolci. Nú
er hreyfingin heimsfræg sem hann
stofnaði og til hans kemur fólk úr
vmsum löndum til að taka þátt í
hjálparstarfinu, það borgar sjálft sitt
uppihald og vinnur með Dolci. Og nú
vildi Levi fá mig með sér til Sikileyj-
ar. Til að taka þátt í fjöldafundi með
Danilo Dolci. Dolci hafði svelt sig
lengi ásamt enskum rithöfundi til að
vekja athygli á því að í fimmtán ár
hefðu stjórnarvöldin dregið að efna
loforð sitt um að byggja stíflu sem
var stórkostlegt hagsmunamál fvrir
fátækt hérað. Og hungurverkfallinu
átti að ljúka í bæ einum þnngað sem
bændurnir ætluðu að safnast og sitia
á torginu í sólarhring á strámottum
og brenna að lokum strámottunum á
torginu. Leikarinn frægi Vittorio
Gassmann ætlaði að flytja Ijóð úti á
götunum og Levi átti að halda ræðu
Hann sagði mér að koma með.
Það er einkennilegt, sagði Levi:
hvað barnshugmyndir okkar um fjar-
læg lönd reynast réttar. Þegar ég fór
til Indlands þá kom á móti manni
það sem maður hafði úr óinnblásn-
ustu bókum bernsku sinnar þegar
maður var að lesa hálfgerða reyfara:
390