Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Side 22

Tímarit Máls og menningar
minntist á steina og skeijar áðan. Paó er kannski ekki dlviljun, að slíkir hlut-
ir koma fyrir í myndum okkar. Við höfum víst slundum þörf fyrir að fara
einförum ofan í fjöru í leit að þeirri æsku, sein við fórum á mis við.“
„]á, það er svo, Reynir minn,“ mælti Hreggviður eftir stundarþögn. „Þú
hefur sem sagt farið á mis við æskuna. Þetta lætur ekki sérlega notalega í
eyrum fyrir mig sem hef varið öiium kröftum mínum til að skapa þér og
systkinum þinum bjarta og áhyggjulausa æsku. Það hefur verið látið allt
eftir ykkur, sem hægt var að veita ykkur. Þið hafið fengið menntun eftir því,
sem hugur ykkar stóð til, og ég vissi ekki betur en þið væruð alveg sóinasam-
lega undir lífið búin. Það var metnaður okkar móður þinnar sálugu, að þið
mættuð verða aðnjótandi allra þeirra gæða, sem við sjálf fórum á mis við á
uppvaxlarárunum. Og svo fær maður það framan í sig á eftir, að þið hafið
farið á mis við æskuna.“
„Mikil ósköp, ég á ekki við það,“ flýtti Reynir sér að svara. „Við systkinin
eigum sannarlega allt að þakka í því efni. Það er allt annað, sem ég á við.
Sem sé aldaríarið, sem við ólumst upp við, tíðarandinn, hann var ekki bein-
línis hollur fyrir uppvaxandi kynslóð. Það er allt firnaólikt því sem var, þegar
þú varst ungur.“
Aftur saug ungi maðurinn sígarettuna nokkrum sinnum, áður en hann hélt
áfram:
„Sjáðu til, ég lield að það, sem æskufólki sé nauðsynlegast af öllu, sé hæfi-
ieikinn að geta séð framtíðina í hillingum. A undan hverri kynslóð, sem
leggur út í lífið, hafa aðrar kynslóðir farið, óteljandi margar, allar þessa
sömu eilífu og óumbreytanlegu leið frá vöggu til grafar. Og á þessari göngu
liafa þær þolað þjáningar sínar, beðið ósigra sína. Einn hefur truflazt hér,
annar þar. Einn hefur hnigið niður hér, annar þar. 011 leiðin er stráð braki
og rústum og skelfingu, merkt þeirri allsherjar misheppnun, sem er hlut-
skipti mannlegs lífs. En ekkert af þessu sér æskan, sú heilbrigða, þegar hún
lítur fram á veginn. I miskunnsemi sinni breiðir náttúran yfir liinn infern-
alska kirkjugarð. Fyrir sjónum æskunnar birtist framtíðarlandið ósnortið
eins og á morgni heimsins, ógengið eins og nýfallinn snjór. Og á þessu hreina
sviði byggir hún borgir sínar, litrikar og með turnum. Mín kynslóð veit,
hvað það er að missa þennan hæfileika. Þegar vonin slokknar í brjóstinu,
verður sorti fyrir augum. Þrátt fyrir allan þorsta í sannleika öfunda ég enga
ineira en þá, sem eiga sér tælandi hillingar. Kannski eru skýjaborgir, þegar
allt kemur til alls, betri en hús úr járnbentri steinsteypu.“
Reynir stóð upp og brosti til föður síns:
260