Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Side 43

Kalt stríð
inn, aðeins fárra klukkustunda rekstur, þar eð afréttur og heimahagar lægju
saman. En hann væri samt alltaf vanur að ýta fé sínu inn á dalinn, svo að það
lægi síður í slægjulöndum. Þeim mundi þá gefast gott tóm til að spjalla sam-
an, og þar að auki gæfist Hreggviði þá færi á að heilsa sem snöggvast upp
á óbyggðirnar. Hann skyldi setja undir hann þýðgengan hest. Hreggviði
leizt vel á þessa hugmynd, og lagði þá Þráinn ennfremur til, að hann færi
heiin í bæ og hallaði sér um stund, svo að hann væri betur undir vökulagið
búinn. Una húsfreyja fór heim með honum í því skyni að setja matinn yfir.
Hún vísaði gestinum á rúm i miðbaðstofunni að leggja sig í og léði honum
ábreiðu. Lagðist Hreggviður fyrir og sofnaði værl eftir hina óvanalegu löngu
útivist.
Þegar hann vaknaði, lagði ljúflegan hangikjötsilm að vituin hans. Hann
leit á klukkuna á veggnum og sá, að liann var búinn að sofa á annan klukku-
tíma. Hann reis upp hress og endurnærður og fór að h'ta á bókaskápana, sem
voru tveir, sinn undir hvorum vegg. Þar kenndi margra grasa. Auk innlendra
bókmennta klassískra var þar margt erlendra bóka eftir norræna, enska og
þýzka öndvegisböfunda, alla á frummáli. I einni hillu var röð af bókum um
fugla. Hreggviður varð að viðurkenna með sjálfum sér, að Þráinn mundi
mun víðlesnari og færari í tungumálum en hann, enda þótt litla sem enga
skólagöngu hefði fengið.
Una húsfreyja kom inn. „Undur var gott, hvað þú svafst, Hreggviður,“
sagði hún í sínum þýðlega tón. „Nú er maturinn bráðum til. Það fer víst ekki
fram hjá þér, hvað á borðum verður. Já, það er oft lítið um nýmetið hjá
okkur hérna, en við reynum að birgja okkur vel að búmat. Við erum þessu
vön og kunnum vel við það. Kannski er það gamla ekki alltaf verst.“ Hinn
hljóðláti tónn orðanna leyndi á sér og gaf hugmynd um, að þetta vandamál
væri hún búin að hugleiða töhivert. Hún leit á Hreggvið og beið undirtekta
hans.
„Víst ekki,“ anzaði hann. „En breytingarnar á okkar tímum eru hraðar og
óstöðvandi. Þar er ekki spurl um, hvort okkur líkar betur eða verr. Það eru
nn'kil umskipti orðin um okkar daga og að flestu leyti góð, en vel kann ég nú
samt við það að finna aftur hjá ykkur þann gamla heim, sem ég ólst upp við
og þar sem ég þekki áttirnar.“
„Það er gott að heyra,“ sagði Una. „Auðvitað er margt gott og dásamlegt
við framíarir nútímans, en þær hafa sjálfsagt líka í för með sér sín vandamál.
Okkur hefur satt að segja alltaf staðið geigur af þessum öru breytingum og
kosið að fara varlega í sakirnar. Það verður þá að hafa það, þó að kallað sé,
281