Tímarit Máls og menningar - 01.12.1965, Page 136

Tímarit Máls og mcnningar
fyrr en síðla dags daginn eftir og eftir að
háskólaráð hafði veitt ýmsar tilslakanir, að
stúdentarnir hættu umsátrinu.
En þar með var ekki öllu lokið. 2. des-
ember settust stúdentarnir aftur um sama
stað, Sproul Hall, og þegar þeir, þrátt fyrir
fyrirskipanir ráðsins, höfðu ekki haft sig á
brott um kl. 3 um nóttina, greip sjálfur
fylkisstjórinn, Brown, í taumana. „I Kali-
forníu verður að virða lögin,“ sagði hann,
og næstu 12 timana voru mcnn hans önn-
um kafnir við að handtaka 800 stúdenta.
Hvern þann, sem ekki hafði sig burt af
fúsum vilja, dró lögreglan á hárinu niður
tröppurnar.
3. janúar gaf nýr háskólaráðsformaffur
út nýja reglugerð: 1) Þrep Sproul Halls
máttu stúdentar nota til rökræðna á vissum
tíma dags. 2) Hið umdeilda „no mans
land“ var heimilað stúdentum til afnota.
Stúdentar Berkeley höfðu sigrað. Reglu-
gerð frá 1. júlí í ár leyfir einnig pólitfskar
umræður í háskólabænum.
Stúdentamir fengu strax í byrjun skóla-
ársins að reyna hvemig þetta samkomulag
var haldið. Fyrir mótmælafundinn, sem
Vietnam-nefndin hélt 15. og 16. október í
Berkeley og fleiri stöðum, hafði lögreglu-
liðið verið aukið um 1000 menn. Fyrri dag-
inn var mikill fræðslufundur og síðari dag-
inn lögðu stúdentar af stað í 7 mílna kröfu-
göngu, til birgðastöðva hersins í Oakland.
Við landamerki borgarinnar stöðvaði lög-
reglan fylkinguna, 14 þúsundir manna, sem
þá sneri aftur til Berkeley og bjó um sig til
mótmælasvefns á lóð háskólabæjarins, en
tilkynnti um leið, að ný kröfuganga yrði
farin um miðjan nóvember.
Það væri jafnfráleitt að telja atburðina í
Berkeley einkennandi fyrir ameríska há-
skóla og skýra öll átök með hinni marg-
tuggðu tilvitnun í kommúnistaundirróður.
Svæðið Bay Area hjá San Francisco hefur
alltaf verið ólgusvæði og í Berkeley hefur
lengi kraumað undir niðri. En í hverjum
háskóla eru auðvitað alltaf stúdentar yzt
til vinstri og lengst til hægri í pólitík, og
allt þar á milli (þótt þeir séu alls óskyldir
einkennisklæddum bjórhetjum).
Það sem einkennandi er fyrir Berkeley
og þýðingarmikið er: 1) að þar er ný,
amerísk stúdentakynslóð, sem lét svo til sín
heyra, að öll þjóðin hrökk við og veitti
henni athygli. 2) Athafnir hinna ungu
manna voru ekki skipulagslausar, heldur
fóru cftir gerhugsaðri gagnrýni, ekki að-
eins á vandamál háskóla vorra tíma heldur
og alls þjóðfélagsins.
Er það raunverulega cins og Michael
Miller, sem sjálfur er stúdent frá Berkeley,
sagði í háði: „Ókeypis uppihald, látlausar
veizlur, kvennafar 7 daga vikunnar — það
er furðulegt að þessir unglingar skuli ekki
vera ánægðir."
Þessarar skoðunar eru margir. Við skoð-
anakönnun í Kalifomíu létu 74% í ljós
vanþóknun sína á atburðunum í Berkeley.
Á hinn bóginn kom í ljós að 57% stúdent-
ana, sem þátt tóku í óspektunum, voru ekki
í neinum pólitískum flokki, og að hinir
svokölluðu „undirróðursmenn" voru „gáf-
aðri en í meðallagi og góðir námsmenn".
Ameríska stúdentinum (og ef til vill ekki
aðeins honum) finnst sér þröngvað í hlut-
verk kleyfhuga og ætlar sér ekki að leika
það lengur. Annarsvcgar er hann fullorð-
inn maður, stundum jafnvel fjölskyldufað-
ir, hefur kosningarétt, borgar skatta og er
herskyldur. Ilinsvegar, þegar hann er innan
vébanda skólans, er hann raunverulega ó-
myndugur. Háskólinn ræður yfir menntun
hans og in loco parentis yfir lífi hans. Ann-
arsvegar á hann að læra að hugsa, hinsveg-
ar em lagðar hömlur á hann þegar hann
vill notfæra sér lærdóm sinn og reyna að
gera leikina í sandkassanum að veruleika.
„I okkar þjóðfélagi,“ segir Jack Wein-
berg, „eru stúdentamir hvorki fullorðnir
374