Tímarit Máls og menningar - 01.06.1990, Síða 19

því að reka fleyg á milli þeirra meðlima
UDF sem voru múslimar og þeirra sem
voru það ekki. í Pakistan sáu bókstafs-
trúarmenn sér leik á borði og efndu til
úlfúðar út af bókinni til að reyna að end-
urheimta pólitískt frumkvæði sitt eftir að
þeir höfðu beðið afhroð í kosningum.
Meira að segja í íran var ekki hægt að
skilja atburðinn til fulls nema með því að
skoða hann í tengslum við innri baráttu
stjómmálaafla í landinu. Og í Bretlandi,
þar sem veraldlegir og trúarlegir leiðtogar
höfðu barist um völdin í samfélagi inn-
flytjenda í meira en áratug, og þar sem
mestanpart veraldleg samtök eins og Ind-
ian Workers Association (IWA) höfðu
verið á uppleið, varð „málið“ til þess að
færa völd aftur til moskanna. Það er því
engin furða þótt hin ýmsu moskuráð hiki
við að binda enda á mótmælin, jafnvel
þótt mörgum múslimum víðs vegar um
landið finnist óþægilegt að vera bendlaðir
við ofstæki og ofbeldi af slíku tagi, ef þeir
ekki hreinlega skammast sín.
Abyrgðin á ojbeldi liggur hjá þeim sem
beita því. Síðastliðna tólf mánuði hafa
menn áreitt, hrækt á, atyrt starfsfólk bóka-
búða; bókaverslanir hafa fengið hótanir
og þó nokkrum sinnum orðið fyrir
sprengjutilræðum. Starfsfólk fjölmiðla
hefur orðið fyrir herferð hatursfullra
bréfa, ógnunum í síma, lífláts- og
sprengjuhótunum. Stundum hafa mót-
mælaaðgerðir snúist í ofbeldi líka. Meðan
á stóru göngunni í London síðastliðið
sumar stóð börðu göngumenn friðsama
andmótmælendur sem þarna voru mættir
í nafni mannúðarstefnu og veraldlegra
sjónarmiða, og andmótmælastaða hinna
huguðu Kvenna gegn bókstafstrú (þar
sem múslimar eru í meirihluta) varð fyrir
hótunum og aðkasti.
Það eru engin hugsanleg rök fyrir því að
taka vægar á slfkri framkomu bara vegna
þess að hún er í nafni hinnar misboðnu
trúar. Ef við á annað borð ræðum um
„dónaskap“, „níð“, „hneyksli“, þá er bar-
áttan gegn Söngvum Satans afar oft búin
að vera eins dónaleg, níðangursleg og
hneykslanleg og frekast má vera.
Afleiðingin er sú að kynþáttafordómar
hafa aukist. Ég fann ekki upp breskt kyn-
þáttahatur, né Söngvar Satans. Kynþátta-
jafnréttisráð (The Commission for Racial
Equality, CRE), sem nú ásakar mig fyrir
að spilla fyrir samskiptum milli kynþátta,
er fullkunnugt um að árum saman lánaði
ég alls konar svörtum og hvítum samtök-
um og námskeiðum myndband af þætti
mínum gegn kynþáttafordómum frá Stöð
4. Lesendur Söngva Satans komast ekki
hjá því að taka eftir hversu mjög þar er
vegið að kynþáttafordómum. Ég hef
aldrei veitt kynþáttahöturum minnstu
umbun eða hvatningu; en það hafa þeir
hins vegar gert sem stjórna herferðinni
gegn mér, með því festa í sessi verstu
klisjumar um múslima sem þrúgandi,
ófrjálslynda, bannlýsandi ofstækismenn.
Ef Norman Tebbit5 hefur tekið upp gömlu
viðlögin frá Powell gamla og ef kvein-
stafir hans út af samfélagi margra menn-
ingarheima fá hljómgrunn meðal þjóð-
arinnar, þá bera þeir, sem brenna bækur
og vilja banna þær, að minnsta kosti hluta
af ábyrgðinni.
Ég er ekki fyrsti rithöfundurinn sem
islamskir bókstafstrúarmenn ofsækja á
okkar tímum; meðal þeirra fremstu sem
orðið hafa fyrir barðinu á slíku eru íranski
rithöfundurinn Ahmad Kasravi, sem of-
stækismenn stungu til bana, og egypski
TMM 1990:2
17