Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Síða 127

nauðsynlegt að yfirgefa ofuráherslu Gunkels á sögulegt samhengi hins
foma Israels.
Nasuti vekur á því athygli að sami sálmur hafi á mismunandi tímabilum
sögunnar hafnað í ólíkum flokkum.
I bók sinni talar hann gegnumgangandi fyrir aðferð við greiningu á teg-
und sálma sem sé í senn lýsandi og uppbyggileg. Með hinni uppbyggilegu
(,,constructive“) aðferð á hann við túlkunarákvörðun um hvaða textar skuli
lesnir saman nú á tímum.
Þar komi að sjálfsögðu við sögu, eins og áður, bókmenntalegir þættir
eins og orðaforði og uppbygging sálmanna. En þar þurfi einnig að koma til
það sem hann kallar hið uppbyggilega. Þar sé um að ræða að gera sér grein
fyrir í hvaða félagslega tilgangi flokkunin er gerð, að hafa í huga fyrir hvaða
samfélag textinn er túlkaður.
Hér er tvímælalaust um áhugaverða bók að ræða. Hún staðfestir vissu-
lega að nýir tímar eru runnir upp í rannsóknum á sálmum Gamla testament-
isins og kenningar Gunkels eru alls ekki eins ríkjandi og áður. Hins vegar
sýnir Nasuti að flokkun sálmanna er enn mikilvægt viðfangsefni þó svo að
athygli fræðimanna hafi nú um stundir beinst meira að öðrum þáttum.
Sú aðferð sem hann boðar mun örugglega aldrei leiða til neinnar sam-
stöðu í líkingu við þá sem varð um flokkun Gunkels og raunar má segja að
það sé beinlínis innbyggt í aðferð Nasutis að slík samstaða getur tæpast
náðst því að samfélagið er síbreytilegt og hann vill að miðað sé við samfé-
lag nútímans við flokkunina. Það er vaflaust þetta atriði í aðferð hans sem
flestir munu setja spumingamerki við.
Það er og verður áfram mikilvægt í sálmarannsóknunum að huga að því
hvað einstakir sálmar eiga sameiginlegt bæði hvað snertir form, innihald og
jafnvel uppruna. En víst er einnig forvitnilegt að gefa gaum að flokkuninni
í tengslum við notkun sálmanna í nútímanum.
Sú mikla áhersla sem fræðimenn síðustu ára hafa lagt á uppbyggingu
sálmasafnsins og niðurröðun sálmanna má ekki skyggja á mikilvægi flokk-
unar sálmanna. Það finnst mér að Nasuti hafi sýnt með þessari áhugaverðu
bók sinni.
Gunnlaugur A. Jónsson
125