Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Blaðsíða 105

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Blaðsíða 105
Ekki er vitað hvort Árni sendi tillögur sínar til Kaupmannahafnar eins og bréf Kanselíisins mælir fyrir um, en Magnús Stephensen telur að Hannes biskup Finnsson hafi fengið þær í hendur.'1' Engin bein umsögn er þó þekkt frá hendi Hannesar um tillögur Áma. Sjálfur skrifaði Hannes aðrar tillögur og fóru þær mjög í aðra átt, enda vildi hann varðveita hina íslensku hefð.20 Eftirtektarvert er að lesa athugasemdir hans. Ýmsar þeirra hafa þennan formála: Kirkjuritualið mælir fyrir um, en á Islandi er venja að ..." Af orðalaginu má ráða að Hannes er hvorki tilbúinn til að breyta út frá viðtekinni venju með skiptingu messunnar í fasta liði og breytilega (ordin- arium og proprium). Hann er ekki heldur tilbúinn til að skiljast við sérstaka hátíðamessu. Þegar tímar liðu komst þó Hannes á skoðun sem nálgaðist þá þróun sem orðin var í Danmörku. Hann gat t.d. fallist á að Kyriesálmar skyldu öldung- is aflagðir fyrst þeir væru alveg horfnir í Danmörku. En samt leið heill áratugur án þess að breyting yrði á messusöng á ís- landi. Árið 1794 var Lærdómslistafélagið stofnað. Með því komst fyrst veru- legur skriður á sálmabókarmálið. Fljótlega var tekið á dagskrá félagsins að nú þurfi að hressa uppá messusönginn. Hinn 10. ágúst 1795 skrifaði stiftamtmaðurinn Ólafur Stephensen (1731- 1812) bréf til Kanselísins í nafni Lærdómslistafélagsins þar sem hann í nafni nokkurra félaga, bað um leyfi til að laga nokkra sálma sem koma skuli í hina nýju sálmabók sem kallað hafi verið eftir, þar sem þeir uppfylli ekki kröfur samtímans um upplýsta hugsun.21 Hinn 24. október 1795 skrifar kanselíið svar við þessu bréfi22 þar sem fyrst er vísað til bréfs stiftamtmannsins, og tilkynnir að það sjái enga hindr- un í vegi fyrir því að þetta geti orðið. Mjög á líkum tíma skrifar Magnús Stephensen stiftsprófastinum í Görð- um, Magnúsi Markússyni bréf sem er dagsett 17. okt. 1795, og til er líka svar prófastsins frá 11. nóvember sama ár.23 Yfirskrift þessara bréfa í afritinu er: Athugasemdir við Grallarasönginn og 19 Lbs. 286 4to. 20 Kirkju-sidir i sálma saung Islendinga, IBR 81,4to, og Um Messu-saungs-Sálmabókina Nýju.III. 21 Þetta bréf virðist vera týnt, en í það er er vísað í svarbréfi frá 24.okt. 1795. Lovs.f.Isl.VI, 225-226. 22 Lovs.f.Isl.VI, 225-226. 23 Lbs. 286 4to. Handritasafn St.Bps.Jónssonar, N-103.3-19 og 19-30. Bjöm Magnússon nefnir í grein sinni í Samtíð og saga, 1954: „Þróun guðsþjónustuforms“, 110, bréf Magnúsar Stephensen til stiftsprófastsins Markúsar Markússononar frá 14. Okt. 1795. Líkast til á hann við þetta bréf sem hér um ræðir, frá 17.okt. 1795. 14.okt. er væntanlega prentvilla eins og föðumafn séra Markúsar. 103
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.