Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Qupperneq 105

Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2005, Qupperneq 105
Ekki er vitað hvort Árni sendi tillögur sínar til Kaupmannahafnar eins og bréf Kanselíisins mælir fyrir um, en Magnús Stephensen telur að Hannes biskup Finnsson hafi fengið þær í hendur.'1' Engin bein umsögn er þó þekkt frá hendi Hannesar um tillögur Áma. Sjálfur skrifaði Hannes aðrar tillögur og fóru þær mjög í aðra átt, enda vildi hann varðveita hina íslensku hefð.20 Eftirtektarvert er að lesa athugasemdir hans. Ýmsar þeirra hafa þennan formála: Kirkjuritualið mælir fyrir um, en á Islandi er venja að ..." Af orðalaginu má ráða að Hannes er hvorki tilbúinn til að breyta út frá viðtekinni venju með skiptingu messunnar í fasta liði og breytilega (ordin- arium og proprium). Hann er ekki heldur tilbúinn til að skiljast við sérstaka hátíðamessu. Þegar tímar liðu komst þó Hannes á skoðun sem nálgaðist þá þróun sem orðin var í Danmörku. Hann gat t.d. fallist á að Kyriesálmar skyldu öldung- is aflagðir fyrst þeir væru alveg horfnir í Danmörku. En samt leið heill áratugur án þess að breyting yrði á messusöng á ís- landi. Árið 1794 var Lærdómslistafélagið stofnað. Með því komst fyrst veru- legur skriður á sálmabókarmálið. Fljótlega var tekið á dagskrá félagsins að nú þurfi að hressa uppá messusönginn. Hinn 10. ágúst 1795 skrifaði stiftamtmaðurinn Ólafur Stephensen (1731- 1812) bréf til Kanselísins í nafni Lærdómslistafélagsins þar sem hann í nafni nokkurra félaga, bað um leyfi til að laga nokkra sálma sem koma skuli í hina nýju sálmabók sem kallað hafi verið eftir, þar sem þeir uppfylli ekki kröfur samtímans um upplýsta hugsun.21 Hinn 24. október 1795 skrifar kanselíið svar við þessu bréfi22 þar sem fyrst er vísað til bréfs stiftamtmannsins, og tilkynnir að það sjái enga hindr- un í vegi fyrir því að þetta geti orðið. Mjög á líkum tíma skrifar Magnús Stephensen stiftsprófastinum í Görð- um, Magnúsi Markússyni bréf sem er dagsett 17. okt. 1795, og til er líka svar prófastsins frá 11. nóvember sama ár.23 Yfirskrift þessara bréfa í afritinu er: Athugasemdir við Grallarasönginn og 19 Lbs. 286 4to. 20 Kirkju-sidir i sálma saung Islendinga, IBR 81,4to, og Um Messu-saungs-Sálmabókina Nýju.III. 21 Þetta bréf virðist vera týnt, en í það er er vísað í svarbréfi frá 24.okt. 1795. Lovs.f.Isl.VI, 225-226. 22 Lovs.f.Isl.VI, 225-226. 23 Lbs. 286 4to. Handritasafn St.Bps.Jónssonar, N-103.3-19 og 19-30. Bjöm Magnússon nefnir í grein sinni í Samtíð og saga, 1954: „Þróun guðsþjónustuforms“, 110, bréf Magnúsar Stephensen til stiftsprófastsins Markúsar Markússononar frá 14. Okt. 1795. Líkast til á hann við þetta bréf sem hér um ræðir, frá 17.okt. 1795. 14.okt. er væntanlega prentvilla eins og föðumafn séra Markúsar. 103
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140

x

Ritröð Guðfræðistofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritröð Guðfræðistofnunar
https://timarit.is/publication/1152

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.