Skírnir - 01.09.2004, Blaðsíða 41
búa til með lit penn um og lit um á ein hvern flöt lif andi eft ir mynd
hvers hlut ar sem vera skal.“ (1.gr.) Tök um eft ir því að þarna seg -
ir hann ekki að list in sé fólg in í því að gera sem ná kvæm asta eft ir -
mynd af hlut un um eða „mynd ir, er gjör sam lega líkj ast þeim hlut -
um sem ætl ast er til“, held ur lif andi eft ir mynd þeirra. Fyrra orða -
lag ið tek ur eink um til sam bands mynd ar inn ar við hlut inn sem hún
er af, en síð ara orða lag ið virð ist á hinn bóg inn fela í sér hug tak yfir
sam band verks ins við upp lif un áhorf and ans. Mynd list in er þá ekki
bara ná kvæm eft ir mynd, held ur eft ir mynd sem nær að hreyfa við
áhorf and an um og vekja ein hverj ar kennd ir innra með hon um.
Kannski komumst við seinna að því hvaða til finn ing ar það eru.
En þrátt fyr ir þessa hugs an legu hrös un yfir í ein hvers kon ar
tján ing ar kenn ingu, held ur Helgi sig fast við eft ir lík ing ar kenn ing -
una þeg ar að því kem ur að lýsa kröf un um sem gera verð ur til góðs
list mál ara. Þó að fjar vídd ar teikn ing in sé und ir staða mál ara list ar -
inn ar, þá er und ir stað an ekki nóg, það þarf fleira að koma til, af
þeirri ein földu ástæðu að við sjá um í lit um. Og það er í því til liti
sem mál ara list in er fremri teikn ing unni, hún „brúk ar alla þá liti
sem þurfa til að gera eft ir mynd ina svo líka sem kost ur er á, svo að
ekk ert skorti á lík ind in til sýnd ar.“ (2.gr.) Enda er mál ara list in
„kunn átta sú og snilli er þarf til þess að geta með rétt um lit um
búið til lif andi eft ir mynd ein hvers hlut ar, þ.e. bæði að geta dreg ið
hana upp og gert hana með öll um þeim lit um er ein kenna fyr ir -
mynd ina“ (2.gr.). For send an fyr ir því að geta mál að fyr ir mynd ina
í rétt um lit um er hins veg ar sú að list málar inn þekki eðli og áhrif
birtu og skugga. Auk þess þarf hann að geta átt að sig á lit um fyrir -
mynd ar inn ar og síð ast en ekki síst þarf hann að kunna að blanda
lit ina „og koma þeim fyr ir eða haga þeim svo í eft ir mynd inni, að
hver lit ur og lit blær þar sam svari og lík ist gjör hverj um og ein um
lit og lit blæ er sést á fyr ir mynd inni.“ (2.gr.)
Fyr ir mynd irn ar sjálf ar sem unnt er að líkja eft ir grein ir Helgi
síð an í þrjá flokka. Þær geta í fyrsta lagi ver ið aðr ar teikn ing ar eða
mál verk, og má setja þenn an flokk í sam band við þann gamla og
góða sið að kenna mynd list með því að láta list nema líkja eft ir
verk um eldri meist ara. Í öðru lagi nefn ir Helgi „lif andi eða dauða
hluti í nátt úr unni“ sem má vænt an lega tengja við hina sí gildu ken-
„skuggsjá sköpunarverksins“ 325skírnir