Tímarit Máls og menningar


Tímarit Máls og menningar - 01.11.2018, Blaðsíða 76

Tímarit Máls og menningar - 01.11.2018, Blaðsíða 76
G u ð r ú n S t e i n þ ó r s d ó t t i r 76 TMM 2018 · 4 honum þegar þess þarf. Túlka má tilveru Tonys sem eitt af hryllings-ein- kennum sögunnar, af því að hann tekur yfir líkama Dannys og þegar hryll- ingurinn er í hámarki endurtekur hann í sífellu REDRUM, REDRUM … sem vitaskuld er orðið „MURDER“, stafað afturábak. Þó að það sé ekki algengt að ímyndaðir vinir yfirtaki líkama barna, eins og gerist í Shining, er mýtan um þá í menningunni neikvæð en hún er sú að ímyndaðir vinir séu iðulega vinir barna sem eru einmana og óhamingjusöm.6 Sálfræðirannsóknir, sem gerðar voru fyrir miðja síðustu öld, eiga þátt í þeirri neikvæðu mynd sem hefur skapast af ímynduðum vinum. Þær leiddu til dæmis í ljós að börn sem áttu við ýmsa erfiðleika að stríða ættu ímyndaða vini. Gallinn við rannsóknirnar var þó sá að aldrei var skoðað hvort eitthvað amaði að börnum sem ekki áttu ímyndaðan vin svo ómögulegt er að segja til um hvort ímyndaði vinurinn hafi verið orsakavaldur erfiðleikanna eða ekki. Annar annmarki var að í spurningalistum voru ímyndaðir vinir einungis tengdir börnum því þar var gjarnan spurt hversu gamall einstaklingurinn hefði verið þegar hann hætti að eiga ímyndaða vini en ekki spurt hvort hann ætti enn í slíkum samskiptum.7 Nýlegri rannsóknir eru öllu jákvæðari en þær leiða meðal annars í ljós að þykjustuleikir séu mikilvægur þáttur í þroska vitsmuna og tilfinninga hjá börnum og að sköpun ímyndaðra vina hafi jákvæð áhrif á þau og sé afar algeng hegðun. Þær sýna einnig að algengasta skýringin á því að börn skapa sér leikfélaga er sú að þau eru að skemmta sér. Aðrar algengar ástæður eru til dæmis þær að börnin eru einmana, þau vantar blóraböggul, hafa lítil samskipti við aðra og að þau nota ímyndaða vininn til að bregðast við ótta og/eða áfalli. Heimilisaðstæður eru taldar áhrifaþáttur en meðal annars er algengt að einkabörn skapi ímyndaðan vin og sömuleiðis börn sem alast upp í skapandi umhverfi.8 Við þetta má bæta að menn telja nú alla jafna að ímyndunaraflið gegni lykilhlutverki í lífi manna og skilin á milli raunveru- leika og skáldskapar séu ekki eins skörp og fólk hefur oft viljað vera láta. Þó skal tekið fram að ekki eru öll ímynduð samskipti jákvæð því stundum skapa börn ímyndaða óvini, eins og til dæmis skrímslið sem dvelur undir rúmi, en þeir kunna að stuðla að angist og vanlíðan.9 Lengi var talið að ímyndaðir vinir hyrfu um 8–9 ára aldurinn enda þolin- mæði fullorðinna þá minni gagnvart þeim en áður.10 Meiri líkur eru þó til þess að börn og unglingar þegi frekar um slíka vináttu þegar þau komast til vits og ára og verði varari um sig vegna þess að þau vita af neikvæðu við- horfi til ímyndaðra vina í samfélaginu.11 Áður voru ímyndaðir vinir full- orðinna taldir vera skýrt merki um geðveiki en slík afstaða er sem betur fer að breytast því staðreyndin er auðvitað sú að ímyndunaraflið hverfur ekki þó að maðurinn eldist og þroskist. Öðru nær. Það er manninum eiginlegt að segja bæði sjálfum sér og öðrum sögur. Í slíkum sögum eiga þeir oft í ímynd- uðum samtölum jafnt við raunverulegar og ímyndaðar persónur. Því miður er heldur ólíklegt að menn ræði opinskátt um þessa félaga sína því að ímynd- TMM_4_2018.indd 76 6.11.2018 10:22
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143

x

Tímarit Máls og menningar

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit Máls og menningar
https://timarit.is/publication/1109

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.