Ófeigur - 15.08.1948, Síða 91
ÖFEIGUR
91
40, var gistihúsrekstur tapatvinna hér á landi, og þeg-
ar stríðið skall á, lá við borð, að eigandi Borgar yrði
að selja gistihúsið til annarlegs atvinnurekstrar, til að
geta staðið í skilum við alla lánardrottna. Á stríðsár-
unum var hótelreksturinn arðvænlegur. Mun þá hafa
tekizt að borga meginið af stofnskuldunum og koma
húsinu og húsbúnaði í gott horf eftir mörg ár, þar sem
ekki var komið við nauðsynlegu viðhaldi. Sækir nú aft-
ur í sama horf og áður, að gistihúsið gerir ekki betur
en að standa undir daglegum útgjöldum og sköttum.
Er sýnilegt af núverandi afkomu, að ekki er um að
ræða gróða af rekstri gistihússins til nýbygginga og
tæpt með viðhaldið. Gistihússatvinnan er svo óarðvæn-
leg, að enginn stríðsgróðamaður hefur viljað hætta fé
sínu í þann rekstur. Sést þetta bezt hér í höfuðstaðn-
um. Þegar peningaflóðið var mest rétt eftir stríðs-
lokin, var ríkisstjórnin, bæjarstjórnin og stjórn Eim-
skipafélagsins svo sannfærð um, að enginn einstakur
maður vildi hætta fé í gistihúsbyggingu í Reykjavík,
að þessir þrír aðilar afréðu að byggja saman stórt ný-
tízku gistihús í höfuðstaðnum, þó að það kostaði 15
milljónir króna og yrði að taka mestallt féð að láni.
En áður en nokkuð var framkvæmt í þessu efni, var
stríðsgróðinn horfinn og stóra hótelbyggingin stöðvuð
um ótiltekinn tíma. Um sama leyti gáfu Bretar ís-
lenzku þjóðinni hermannagistihúsið á flugvellinum í
Vatnsmýrinni með ágætum húsbúnaði og 100 sængum.
Ríkið starfrækti þetta gistihús í nokkra mánuði og
hafði þá tapað 400 þús. kr. á rekstrinum, auk þess að
munir hússins höfðu stórlega gengið úr sér. Stjórnin
leigði nú mjög vel færum veitingamanni gistihúsið með
vægum kjörum, en hann tapaði líka, þó að lítið væri
í samanburði við hið fyrra tjón. Er nú helzt von um,
að Ferðaskrifstofa ríkisins freisti að starfrækja þetta
gistihús og beita meiri sparsemi en áður tíðkaðist. Þessi
dæmi sýna, hvílíkan greiða Jóhannes Jósefsson gerði
islenzka ríkinu rneð því að verja aleigu sinni til að reisa
eina gistihúsið, sem höfuðstaðarbúar, ríkisstjórn og bæj-
arstjórn geta leitað til með gesti, þegar mest á reynir.
Engir aðrir ,,prívatmenn“ virðast vilja leggja fé og
orku í þennan atvinnurekstur. Þrír sterkustu aðilar í
Ia,ndinu taka höndum saman til að gera ennþá stærra
-átak í þessu efni en eigandi Borgar og samvei’kamenti