Árbók Nemendasambands Samvinnuskólans - 01.06.1978, Side 25

þróun. Þau höfðu rekið sína verslunarskóla á svipuðum
grundvelli og forsvarsaðilar einkarekstrarins höfðu gert
meðan verið var að brjóta ísinn. Þegar samstaða hafði
náðst um að fella viðskiptamenntunina á framhaldsskóla-
stigi inn í hið opinbera skólakerfi hurfu hinir almennu
verslunarskólar samvinnusamtakanna og einkarekstrarins
smám saman. En skólafrömuðir samvinnumanna í Svíþjóð
með Harald Elldin í þroddi fylkingar töldu að þar með ætti
ekki afskiptum samvinnusamtakanna af skólarekstri að
vera lokið. Þvert á móti. Nú var tækifærið að stofna til
nýrrar skólategundar, er legði áherslu á þrennt: / fyrsta
lagi á uppeidis- og heimilisþátt skólastarfs. / öðru lagi á
félagslegan og menningarlegan þátt skólastarfs. Og í þriðja
lagi á þróun og sköpun sérfræðilegrar kennslu, sem ekki
væri hægt að rækja í hinum almennu og alhæfu verslunar-
skólum.
Við hjónin áttum eftir að kynnast Vár gárd, skóla Elldins,
og skynja forystuhlutverk hans í samvinnuskólum í Evrópu.
Við áttum einnig eftir að átta okkur nokkuð á því, hvernig
aðrir höfðu leitast við með misjöfnum árangri að stæla
samvinnuskólann í Vár gárd. Yfirleitt hafði eftirlíkingin
ekki heppnast, enda óvíða um sömu eða svipaðar forsendur
að ræða og leitt höfðu til nýmyndananna í Svíþjóð. Þetta
átti ekki síst við um danska samvinnuskólann í Middelfart
á Fjóni. Hin almenna verslunarmenntun í Danmörku var
með allt öðrum hætti heldur en í Svíþjóð. Þegar hinir
dönsku samvinnumenn hættu að reka almennan verslun-
arskóla, hafði lítil sem engin breyting orðið á stöðu versl-
unarmenntunarinnar og átti eftir að valda margvíslegum
erfiðleikum, sem ástæðulaust er að gera frekar að um-
ræðuefni hér. Dvöl okkar á Vár gárd átti eftir að veita
okkur innsýn í mikla sögu verslunarmenntunar á Norður-
löndum og sannfæra okkur um hvað hægt væri að gera við
þær aðstæður, sem þá var búið við á Islandi og hvað ekki
mætti gera eða ekki væri hægt. að gera þar sem eðlilegar
og sjálfsagðar forsendur skorti með öllu.
21