Studia Islandica - 01.06.1981, Qupperneq 47
45
ir hann, að gamli maðurinn hafi göldið óskyggnis síns. En
samkvæmt Publiliusi (1934), 129, geta áhyggjur gert
mann blindan á augum. Caeci sunt oculi cum animus alias
res agit.
Nú er vert að hafa það í huga um Þorbjöm, að harmur
af sonarmissi er ekki eina andlega kvölin sem þjáir hann,
heldur er honum einnig þungt í skapi af þeirri ástæðu, að
hann skortir hvatvetna sjálfan, fær engar bætur og getur
ekki hefnt sín á Hrafnkatli. (Innan sviga má geta þess
hér, að Þorkatli Þjóstarssyni er auðsæilega ókunnugt um
virktarboð Hrafnkels: „Hrafnkell goði hefir vegit son hans
Þorbjamar saklausan; vinnr hann annat óverkan at oðm
ok vill ongum manni sóma unna.“ Þeir Þjóstarssynir tak-
ast þvi á hendr að hjálpa þeim Sámi og Þorbirni í þeirri
trú, að Hrafnkell hafi neitað að bæta fyrir þetta vig eins
og önnur.) Þegar litið er á þjáningu Þorbjarnar frá þessari
hlið, hvarfla að lesanda orð Antiochusar í 7. kafla GyS-
inga sögu: „Nú em ek farinn maðr, svá sem þér meguð
sjá, sakir sóttar ok mikillar kvalar. Ok svá mikla pínu sem
ek ber á mínum líkam, þá er mér þat þó meiri sótt, er ek
skal ekki fram koma þvi er ek vil.“ Eins og Antiochus,
þjáist Þorbjörn gamli af því að geta ekki komið þvi fram
sem hann vill.
öðruvísi hagar til í Stjórn, 421 (Rutarbók, i 13), þegar
Naomi hvetur tengdadætur sínar að hverfa aftur og ber
saman þrengingar sínar og þeirra: „ . . . ok er mér ykkart
mein miklu sárara en mitt.“ (. . . quia vestra angustia
magis me premit.)
8. Er honum þetta nauSsyn en eigi seiling,
þótt hann mæli eptir son sinn.
Eftir samhenginu að dæma virðist orðið „seiling“ lúta
að þvi, er menn sækjast eftir e-u eða girnast e-ð, sem þeim
er fjarlægt eða óviðkomandi. Athöfnin samir þvi ekki vel,
og í andstöðu við orðið „nauðsyn“ gefur það e-ð þarflaust
í skyn. Orðabók Fritzners nefnir ekki annað dæmi um orð-
ið, og talshátturinn mun ekki vera kunnur af öðrum rit-