Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2022, Qupperneq 41

VAlgERðUR STEFáNSDóTTIR
40
þeim hefði þótt norrænu táknmálin fallegri en það íslenska. Hún tók dæmi
af tákninu marglitur sem gamla fólkið táknaði með því að veifa fingrunum
við hægra munnvik og blása út um munnvikið.
marglitur
þetta fannst henni barnalegt og ómögulegt. Í Danmörku hefðu verið notuð
tvö tákn og þannig ætti að segja þetta með tákninu margir og danska tákn-
inu litur sem var á þeim tíma ekki til í íslenska málinu. Í Danmörku tileink-
uðu kennararnir sér ýmis ný tákn sem ekki voru til í ÍTM og skiptu einnig
gömlum íslenskum táknum út fyrir dönsk þegar heim var komið.
Sambýli við norræn táknmál í gegnum norræna samvinnu hafði mikil
áhrif á þróun íslensks táknmáls frá áttunda áratug síðustu aldar og breyting-
ar á málinu gerðust hratt. Timothy Reagan telur að breytingar í táknmálum
geti orðið mun hraðari en í raddmálum og vitnar í Daniel Nettle sem benti á
að í litlum málsamfélögum gerðust breytingar hraðar og taldi það geta verið
vegna ríkari tilhneigingar til að taka að láni frá öðrum málum.108
á fyrri hluta áttunda áratugar varð til samvinnuvettvangur á Norður-
löndum um styrkingu táknmála landanna með samræmingu þeirra. Frá upp-
hafi var andstaða margra þátttakenda skýr við að breyta staðfestum táknum
í máli eigin lands. Fundunum lauk þó með samkomulagi um samnorræn
tákn fyrir vikudagana, mánuðina og litina. Verkefnið þróaðist smám saman
í að finna sameiginleg tákn fyrir „erfið“ orð, það er orð sem ekki áttu tákn
í málunum. Vorið 1975 var gefið út heftið Táknmál fyrir lengra komna með
108 Timothy Reagan, „Historical linguistics and the Case for Sign languages“, bls. 439.