Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2022, Page 174
HÁSKÓLI Í ÞÁGu LýðRæðIS
173
Fyrsta skýrsla stofnunarinnar kom út 2017 og bar heitið Democracy at Dusk?
Skýrslur hennar frá árunum 2020–2022 vísa allar í titli til einræðisvæðingar:
Autocratization Surges – Resistance Grows17 Autocroatization Turns Viral18 og
Autocratization Changing Nature?19 Óþarft er að fjölyrða um það hvernig
baráttan fyrir lýðræði komst á nýtt stig á alþjóðavettvangi með innrás rúss-
neskra hersveita í Úkraínu í febrúar 2022. undanfarinn áratug hefur orð-
ið æ ljósara hve margar ógnir steðja að lýðræðinu og má þar raunar nefna
margt fleira: Áróður,20 skautun viðhorfa,21 þjóðernislýðhyggju,22 ójöfnuð,
minnkandi umburðarlyndi, hatursglæpi, tortryggni á upplýsingar, vísvitandi
blekkingar, átök um málfrelsi og gjár milli fólks í tengslum við sjálfsmynda-
stjórnmál.23 Þá er ótalin ofgnótt upplýsinga,24 áhrif samfélagsmiðla á upplýs-
ingaflæði25 og vantraust á stofnunum lýðræðisins.26 Loks getur það talist ógn
borg: Varieties of Democracy Institute, 2019; sjá einnig Ronald J. Daniels, What
universities owe democracy, bls. 15.
17 Anna Lührmann, Seraphine F. Maerz, Sandra Grahn, nazifa Alizada, Lisa Gastaldi, Se-
bastian Hellmeier, Garry Hindle og Staffan I. Lindberg, Autocratization Surges – Resist-
ance Grows. Democracy Report 2020. Gautaborg: Varieties of Democracy Institute, 2020.
18 nazifa Alizada, Rowan Cole, Lisa Gastaldi, Sandra Grahn, Sebastian Hellmeier,
Palina Kolvani, Jean Lachapelle, Anna Lührmann, Seraphine F. Maerz, Shreeya
Pillai og Staffan I. Lindberg, Autocratization Turns Viral. Democracy Report 2021,
Gautaborg: Varieties of Democracy Institute, 2021.
19 Vanessa A. Boese, nazifa Alizada, Martin Lundstedt, Kelly Morrison, natalia nat-
sika, Yuko Sato, Hugo Tai og Staffan I. Lindberg, Autocratization Changing Nature?
Democracy Report 2022. Gautaborg: Varieties of Democracy Institute, 2022.
20 Tetyana Kloubert, „Propaganda as a (new) Challenge of Civic Education“, Eu-
ropean Journal for Research on the Education and Learning of Adults 9: 2/2018, bls.
139–159; Jason Stanley, How Propaganda Works. Princeton og Oxford: Princeton
university Press, 2015.
21 Murat Somer og Jennifer McCoy, „Transformations Through Polarizations and
Global Threats to Democracy“, Annals of the American Academy 681/2019, bls. 8–22.
22 Eiríkur Bergmann, Neo-Nationalism. The Rise of Nativist Populism, Cham: Springer
nature Switzerland, 2020.
23 Mitja Sardoc, „Democratic Education at 30: An interview with Dr. Amy Gutmann“,
Theory and Research in Education 16: 2/ 2018, bls. 244–252.
24 John S. Dryzek, André Bächtiger, Simone Chambers, Joshua Cohen, James n.
Druckman, Andrea Felicetti, James S. Fishkin, David M. Farrell, Archon Fung,
Amy Gutmann, Héléne Landemore, Jane Mansbridge, Sofie Marien, Michael A.
neblo, Simon niemeyer, Maija Setälä, Rune Slothuus, Jane Suiter, Dennis Thomp-
son og Mark E. Warren, „The Crisis of Democracy and the Science of Delibera-
tion“, Science 363/2019, bls. 1144–1146.
25 Robinson Meyer, „The Grim Conclusions of the Largest-Ever Study of Fake news“,
The Atlantic, 8. mars 2018. Sótt 22. apríl 2022 af https://www.theatlantic.com/tech-
nology/archive/2018/03/largest-study-ever-fake-news-mit-twitter/555104/.
26 OECD, Trust in Government. Sótt 26. apríl 2022 af https://www.oecd.org/gov/