Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.10.2022, Qupperneq 137
ALDA BJöRK VALDImARSDóTTIR
136
Donald Trump er gott dæmi um stjórnmálamann sem eflir tilfinninga-
legu samlíðanina í þeim hópum sem kjósendur hans tilheyra með því að
ýta undir hópsamsömun (e. group identification) og sundrungu en hann etur
iðulega saman hvítu fólki og ólöglegum (brúnum) innflytjendum. Það leiðir
síðan til þess að hvítt fólk á mun auðveldara með að setja sig í spor hvítra
fórnarlamba sem elur á óvild í garð úthópsins. Hann nýtir sér með þessum
hætti skilning sinn á vitsmunalegri samlíðan til þess að hafa áhrif á kjósendur
sína, til þess að egna þá, reita til reiði, sameina, vekja upp viðbjóð og and-
styggð á öðrum, sérstaklega minnihlutahópum. Þegar ólöglegur innflytjandi
frá mexíkó, Cristhian Bahena Rivera, var ákærður fyrir morð á bandarískum
háskólanema, ungri konu, mollie Tibbetts, notaði Trump tækifærið til að
vekja máls á veikum innflytjendalögum. Hann vakti upp samlíðan með fórn-
arlambinu og reyndi um leið að ýfa upp ótta gegn innflytjendum og fékk til
þess aðstoð frá háttsettum embættismönnum. Tibbets var frá Kaliforníu og
stundaði nám í University of Iowa þar sem hún var myrt í júlí 2018. Í ágúst
2021 var Rivera dæmdur í ævilangt fangelsi án reynslulausnar. Opinbera til-
kynningin frá Hvíta húsinu hljómaði þannig: „Í 34 daga hafa rannsóknar-
menn leitað að hinni 20 ára gömlu mollie Tibbetts. Í gær, leiddi ólöglegur
útlendingur lögregluna að kornakrinum þar sem lík hennar fannst. Tib-
betts-fjölskyldan hefur verið aðskilin til frambúðar. Hún er ekki sú eina.“24
Blaðamaðurinn Dara Lind segir að Trump hafi notað Tibbetts-fjölskyld-
una, gegn vilja þeirra, til þess að vinna pólitískum málstað sínum fylgi og
styrkja herferð sína gegn innflytjendum. Slíkri tilkynningu frá Hvíta húsinu
sé ætlað að taka undir þá mælskufræði Trumps að „margir innflytjendur,
sérstaklega ólöglegir innflytjendur, [séu] glæpamenn sem [vilji] drepa þig.“25
Orðræðan sem Trump notar er til þess fallin að vekja upp andúð með
innflytjendum, skapa aukna fjarlægð og minna á sársauka fjölskyldu Tibbetts
en lögð er áhersla á að svona tilfelli séu mörg. Trump sagði einnig vegna
málsins: „Í dag heyrðuð þið um ólöglegu útlendingana (e. alien) sem koma
hingað því miður frá mexíkó og þið sáuð hvað kom fyrir þessa ótrúlegu,
fallegu, ungu konu. Hefði aldrei átt að gerast. ólöglegur í landinu okkar.“26
24 Sjá Dara Lind, „mollie Tibbetts’s family doesn’t want her death politicized. Trump
is doing it anyway,“ Vox, 22. ágúst 2018, sótt 23. júlí 2022 af https://www.vox.
com/2018/8/22/17770164/mollie-tibbetts-murder-illegal-trump-tweet/.
25 Sama heimild.
26 Sjá umfjöllun Jay Nordlinger, „Two Corpses in Iowa, National Review, 23. septem-
ber, 2018, sótt 23. júlí 2022 af https://www.nationalreview.com/corner/two-corpses-
in-iowa/: „You heard about today with the illegal alien coming in, very sadly, from
mexico and you saw what happened to that incredible, beautiful young woman.