Úrval - 01.06.1948, Síða 82

80
ÚRVAL
viku fyrir þessu öllu. Öll okkar
vandamál verða leyst.“ Það
hefði verið þýðingarlaust, þó að
ég hefði sagt honum, að ég ætti
bíl, útvarpstæki og gæti keypt
allan þann mat, sem mig langaði
í — og hefði samt ekki leyst
vandamál mín. Og að vinnutími
minn væri sá ákjósanlegasti,
sem hægt væri að hugsa sér.
Hann mundi hvorki hafa skilið
mig né trúað mér.
Hvort sem einstaklingurinn
er fasisti eða kommúnisti, þá
verður hann að lokum að
standa einn í baráttunni við
sjálfan sig, við skyldfólk sitt og
vini, við þjáningu sína og
dauða. Enginn „ismi“ getur
lifað fyrir okkur. í stað þess
verðum við að taka lxfinu eins
og það í rauninni er — sem próf-
raun á gildi okkar, en án þess
mundum við aldrei þekkja
okkur sjálf né heldur ná fullum
þroska.
Mesti styrkur minn í lífinu er
minningin um erfiðleika, sem
ég mætti með djörfung. Hitt er
satt, að þráin eftir öryggi og
jafnvægi er okkur meðfædd, og
ég skal játa hreinskilnislega, að
ég er að nokkru leyti undir
sömu sökina seld, enda þótt ég
sé að andmæla henni. Ég á það
til að reikna saman, hvað mikið
ég muni eiga í veraldlegum gæð-
um; ég reikna mér vini mína,
rithöfundaferil minn og jafnvel
ólifuð æviár til tekna. Allt í einu
verður mér ljóst, að bankinn
getur orðið gjaldþrota og spari-
fé mitt þannig orðið að engu;
og vinir mínir geta dáið. Ég sit
yfir þessxnn hryggilega útreikn-
ingi, altekin ótta og kvíða. En
brátt næ ég mér aftur. Ég loka
ávísanabókinni. Ég sætti mig
við hverfulleik vináttunar og
óstöðugleik lífsins. Á hverju get
ég þá byggt traust mitt? Svar
mitt er: Á mér sjálfri.
Þetta kann að virðast veiga-
lítið svar. En ég á ekki við hina
sýnilegu persónu, heldur minn
innra mann, sem ég hef fundið,
þegar ég hef ratað í andstreymi
og óhamingju. Ég hef komizt
að raun um, að hann er til, enda
þótt hann sé falinn og beri lítið
á honum í atburðum daglegs
lífs. Hann kemur mér aftur til
hjálpar, ef á þarf að halda.
Hverju ætti ég þá að kvíða ?
Ég er ekki kredduföst í trú-
málum, en ég trúi á guð. Og ég
trúi á tilveru sálarinnar; ég hefi
rekið mig á raunveruleika
hennar. Ef ég hef lent í
erfiðleikum og jafnvel verið