Úrval - 01.06.1948, Side 91

SJÁLFSÆVISAGA MANNSINS
89-
unum, eru þó fæturnir engu
þýðingarminni. Það var fyrst
og fremst hinum fráu fótum
mínum að þakka, að ég slapp
við hlutskipti gorillaapans.
Hann hefur hvorki liprar hend-
ur né styrka fætur, heldur eru
allir útlimir hans svipaðir að
styrk og fimi.
Þegar forfeður mínir hurfu
ofan úr trjánum, þurftu þeir
ekki að nota hendurnar til að
hanga í greinunum, og ekki
þurftu þeir heldur að styðja sig
við þær. Hendurnar voru því
lausar og liðugar og þeir gátu
notað þær í margskonar til-
gangi, stundum til illverka, en
oft til gagns og djarfra tilrauna.
Og það voru í raun og veru þess-
ar hendur sem ollu umskiptun-
um og skópu menninguna.
Afstaða handar og fótar er
athyglisverð. Fóturinn er eins
og manneskja, sem fórnar sér
fyrir gott málefni og hlýtur
ekkert hrós f yrir. Fótur
mannsins er einstætt fyrirbrigði
náttúrunnar, en hönd hans er
aðeins fullkomnari en apalopp-
an. Þegar talað er um, að mað-
urinn geti beitt verkfærum með
höndunum, gleymist sú stað-
reynd, að ef hann gæti ekki
hreyft sig úr stað með fótun-
um einum saman gæti hann ekki
flutt verkfæri til, nema með
því að bera þau í munninum.
Fætur mannsins hafa þróast
hægt allan þennan langa tíma,
meðan hann var að yfirgefa
trén og fór að hafast við niðri
á jörðinni. Margir kunna að
ætla, að það hafi verið miklum
erfiðleikum bundið að samlaga
sig hinu nýja lífi, en svo þarf
ekki að vera. Forfeður naínir
höfðu mjög þroskaða þefskynj-
un og ágæta sjón- Þessir hæfi-
leikar voru nokkurskonar leyni-
vopn, sem þeir höfðu framyfir
önnur dýr niðri á jörðinni.
Þess ber og að gæta, að hættu-
legustu rándýrin leituðu aðal-
lega bráðar að næturlagi. For-
feður mínir voru vanir að klifra
í trjánum og gátu því auðveld-
lega komizt undan tígrisdýrum
og öðrum rándýrum.
Frá upphafi fóru þessir fyrr-
verandi skógarbúar saman í
hópum og lifðu á því æti, sem
þeir rákust á. Auk eggja, aldina
og hneta, hafa þeir vafalaust
gætt sér á korngresi sléttanna.
Þeir voru of óvanir lífinu á slétt-
unum til þess að geta orðið mikl-
ir veiðimenn þegar í stað.
Hópurinn fór hægt yfir og
aflaði sér matar á leiðinni. Mæð-