Úrval - 01.12.1956, Page 51

Enginn getur umflúið glímuna við Elli
Jterlingu, en hvenær verður hún lögð að velli?
Verður ellin gerð iitlæg?
Grein úr „Allt
eftir dr. Uno Boklimd, líffræðing.
DAGINN sem Nóbelsverð-
launalæknirinn Alexis
Carrel losaði nokkrar bandvefs.
frumur úr hjartanu á kjúk-
lingafóstri og sökkti þeim nið-
ur í dauðhreinsaðan næringar-
vökva í glerhylki hófst nýr
kapítuli í hinni eilífu baráttu
mannsins við dauðann, kapítuli,
sem segja má að lokið hafi með
fullum sigri mannsins.
Þessi hjartavefur laut ekki
hinu óbifanlega lögmáli náttúr-
unnar um ellihrörnun og dauða.
Með því að setja frumurnar
næstum daglega í nýjan nær-
ingarvökva og gefa þeim þannig
ný vaxtarefni, jafnframt því
sem skaðleg úrgangsefni voru
skoluð burtu, gaf Carrel þess-
um tilraunalífverum sínum
ótímabundið líf, líf sem átti sér
enga fortíð og enga framtíð,
heldur aðeins eilíft nú.
En utan við glerhús frum-
anna geistist tíminn eirðarlaus
framhjá. Tilraunin byrjaði 1912.
Fyrstu sjö árin liðu og frum-
urnar lifðu áfram innan gler-
veggjanna. Eftir önnur sjö ár
voru frumurnar orðnar helm-
ingi eldri en hænsnafrumur
höfðu nokkurn tíma orðið áður,
og voru enn við góða heilsu.
Árið 1935 — eftir 23 ár — til-
kynnti Carrel, að þær væru enn
í fullu fjöri.
„Þær eru í raun og veru ó-
dauólegar“ sagði hann í skýrslu
sinni.
Hvílíkt regindjúp er ekki
staðfest milli þesskonar tilveru
í gerilsnauðu glerhylki og
frjálsu lífi einstaklings. Verður
nokkurn tíma hægt að brúa það
djúp? Geta lifandi verur, utan
við tilraunatæki vísindamann-
anna, nokkurntíma komizt úr
kallfæri við heimsklukkuna, ef
svo mætti að orði komast?
Því er hægt að svara játandi.
Einfrumungarnir eru af náttúr-
unnar hendi gæddir eilífri æsku.
En hvernig er hið ,,frjálsa“ líf
þeirra ?
,,Það er tilbreytingasnautt líf, sem
þessi dýr lifa. Það líður fram eins
og óljós flaumur þægilegra og ó-
þægilegra skynjana. Ríki litanna
þekkja þau ekki, aðeins óljósan mun
ljóss og myrkurs. Heimur tónanna
er þeim ókunnugur, og angan og
óþef greina þau ekki, en sumt dreg-
ur þau að sér og annað hrindir þeim
frá sér af ómótstæðilegu afli.
Stundmn kemur fyrir að svona dýr
rifnar í sundur, klofnar, en það er
ekki dauði, heldur tvöfalt lif, þvi