Úrval - 01.12.1956, Blaðsíða 81

Höfundur er rektor „School of Sciencef‘ hjá
Xæknistofnun IMassachusetts. Greinin er
kafli úr væntanlegri bók: „What IMan
May Be“.
Þróun heilans og starfsemi hans.
Úr „The Atlantic Monthly“,
eftir George B. Harrison.
MANNSHEILINN er mjög
sérhæft tæki til upplýsinga.
þjónustu, sem náttúran hefur
skapað eftir nærri 1000 ármill-
jóna tilraunir með rafefnafræði-
leg merkjakerfi. Upplýsinga-
þjónusta er mjög mikilvægur
þáttur þróunarinnar, því að hún
stuðlar að reglu og skipulagi.
Innan frumeindarinnar er skipu-
lag og upplýsing í rauninni eitt
og hið sama. I óskipulögðum
heimi, þar sem tilviljunin ein
réði öllum athöfnum, væri hug-
takið upplýsing merkingarlaust.
Öll fyrirbrigði hér í heimi tjá
oss merkilega viðleitni til að
koma á skipulagi með sköpun
mynztra.* frumeindin er skipu-
legt mynztur prótóna, neinda
og rafeinda. Sameindin er skipu-
legt mynztur frumeinda. Svamp-
ur eða kirsuber er skipulegt
mynztur fruma, sem að sínu
leyti eru skipuleg niðurröðun
sameinda. Myndun maurabús
* Af vöntun á betra orði er
mynztur notað hér sem þýðing á
enska orðinu „Pattern", þótt viðtek-
in merking þess sé tæpast eins víð-
tæk. — Þýð.
eða þjóðfélags er viðleitni til
að koma skipulagi á hegðun ein_
staklinga.
Mynztur af þessu tagi verða
til og viðhaldast í náttúrunni
við útbreiðslu upplýsinga. í
samfélagi því, sem vér nefnum
frumeind, berast nýjustu frétt-
ir með boðleiðum rafsegul- og
aðdráttarafls. í líkömum æðri
dýra berast með blóðinu sendi-
boðar (hormón), sem flytja
nýrnahettunum og öðrum kirtl-
um skilaboð frá heiladinglinum.
Heimsveldum, líkt og Rómaveldi
hinu forna, er haldið saman með
vegakerfi, sem sendiboðar
stjórnarvaldanna fara um með
skilaboð sín. Sameinuðu þjóðun-
um, eða einhverjum arftaka
þeirra, mun reynast auðveldara
að ná því marki að skipa mál-
um heimsins með lögum, sökum
þeirra framfara, sem urðu í
samgöngum við tilkomu sjón-
varps, útvarps og firðritunar.
Það skipulagsmynztur, sem
vér nefnum mannsheila, hefur
þegar hrundið af stað tveim
byltingum í náttúrunni, tveim
stórum framfarasporum, sem