Úrval - 01.12.1961, Blaðsíða 124
132
URVAL
pest. Varð sá ekki lítið undr-
andi, er nazistinn afhenti hon-
um skrínin sex með lausnar-
gjaldinu frá Búdapest. Þegar til
kom, fannst þó ekki í þeim
nerna lítið brot af hinum upp-
haflegu fjársjóðum.
Nú liðu nokkur erfið eftir-
stríðsár. Þá gerðist Rúdólf
Kastner útvarpsþulur og umsjón-
armaður alþýðufræðslu verzlun-
armálaráðuneytis ísraels i Jerú-
salem. En þá gaus upp sá kvitt-
ur, að kommúnistar af Gyðinga-
ættum í Ungverjalandi hefðu
hafið árásir á hann. Töldu þeir,
að hann hefði átt að skipu-
leggja andspyrnustarfsemi í stað
þess að kaupa mannslíf af naz-
istum. Ofstækismenn í Palistínu,
írgún-flokkurinn, tóku undir
þessar ásakanir. En þeir mynd-
uðu nú allsterkan flokk á þingi.
Hins vegar varð félagi Kastn-
ers, Jóel Brand, ekki fyrir neinu
aðkasti, þótt hann hefði einnig
á sínum tíma verzlað með
mannslif við nazista. En ástæð-
an var sú, að Brand hafði síðar
gengið í flokk ofstækismanna.
Skömmu síðar birtist árásar-
grein i fjölrituðu blaði, sem gef-
ið var út af Malkiel Griinwald,
en hann var mikill vinur Irgún-
manna. Var Kastner þar sakaður
um að hafa komið ættfólki sjálfs
sin úr allri hættu, jafnsnemma
því að hann hafði rekið aðra
til Auschwitz. Enn fremur hélt
Griinwald því fram, að Kastner
hefði gefið Kurt Becher hin
beztu meðmæli, þegar striðs-
glæparéttarhöldin fóru fram yfir
honum, með þeim árangri, að
hann var sýknaður. Loks sakaði
blaðið Kastner um að hafa átt
hlut að því að stela af lausnar-
fénu!
Nú var Iiastner opinber em-
bættismaður rikisstjórnarinnar
og átti von í setu á þingi Israels-
rikis. Hann brá þvi við og
kærði Griinwald fyrir meiðyrði,
og urðu þau málaferli brátt
pólitískt hefndarstríð. Skyndi-
lega fann Kastner, að vinir
hans höfðu yfirgefið hann og
snarað honum út í myrkur, sem
var „dimmara en nóttin og napr-
ara en Hel“. Jafnvel þeir, sem
hann bjargaði í lausnarlestinni
frægu, hilcuðu við aðverjahann!
Ungur og glæsilegur mál-
færslumaður Samúel Tamir að
nafni, sem eitt sinn hafði verið
foringi i flokki írguns, benti á
Kastner sem imynd undanslátt-
arins og hélt honum í ströngum
yfirheyrslum vikum saman. „Þér
voruð metorðagjarn leiðtogi í
byrjun, en urðuð síðast hand-
bendi nazista!“ hrópaði Tamír.
En Kastner lá við gráti.
Það var skýrsla Kastners um
skipti þeirra Bechers, sem
varð honum að falli. Hann gerði