Úrval - 01.06.1968, Qupperneq 28

26
ÚRVAL
lyf valin til frekari prófunar. Tvö
þeirra voru boðin Dr. Arthur Keats,
sem var alþekktur sérfræðingur um
sársauka við Baylor Læknaháskól-
ann í Houston í Texas og hann
gerði með þeim tilraunir á rann-
sóknarstofum sínum.
Snemma á árinu 1961 gerðist það
að Keats símaði og tilkynnti
hverju hann hafði komizt að um
lyf þessi. Hann kvað upp úr með
að annað þeirra yrði að afskrifa,
því að það ylli ofsýnum alveg eins
og nalorfínið fræga. Hitt lyfið var
pentazocínið,
Það var samt farið hægt og gæti-
lega að því, í Sterling-Winthrop
rannsóknarstofnuninni, að rannsaka
efnin enn á ný. Skýrslurnar fóru
að hlaðast upp. Það var enginn efi
á því að deyfing'areiginleikar penta-
zocínsins voru fullgóðir. Og aðeins
tæp 20% sjúklinganna kvörtuðu um
hliðarverkanir og flestar þeirra
voru lítilvægar. Örfáir, sem fengu
sérstaklega stóra skammta, sáu of-
sjónir.
Á meðan á þessu stóð, var penta-
zocínið prófað af Rannsóknarstofn-
un Heilbrigðismála í Lexington í
Kentucky. Þetta voru ströng próf
og lyfin voru aðallega reynd á
föngum sem gefinn var kostur á
því að gefa sig fram til þess arna.
Þessi Lexington-próf og rannsókn-
ir hafa aldrei í einu einasta tilfelli
reynzt sleppa út á markaðinn efni
eða lyfi sem hefði minnstu hættu-
lega eiginleika og það virðist held-
ur ekki ætla að verða nú.
í einu prófinu var sjálfboðaliðun-
um gefinn sérstaklega stór skammt-
ur og æfðir rannsóknarmenn gáðu
vel og gætilega að ofsjónum og
öðru sem skammturinn kynni að
ýta undir. í öðru prófi var ýmist
gefið morfín eða pentazocín og kom
í ljós að pentazocínið kom ekki í
stað morfínsins.
Öðrum fyrrverandi eiturlyfja-
neytendum var gefið pentazocín í
sömu skömmtum og þeir voru áður
vanir og þannig reynt að koma þeim
af stað, gera þá háða lyfinu og leit-
að gaumgæfilega að öllu sem bent
gæf.i til að það hefði tekizt.
Að lokum var nokkrum hópi gef-
inn skammtur af ýmsum lyfjum
hveriu eftir annað og þeir beðnir
að lýsa því hvert þeim hefði þótt
bezt. Þeir höfðu alls enga ánægju
af pentazocíninu. Einn þeirra kall-
aði það uppþvottavatn!
Pentazocínið stóðst því próf vís-
indamannanna. Nefndin sem hefur
yfireftirlit með eiturlyfjaneyzlu gaf
út yfirlýsingu um það að hættan
sem fylgdi pentazocíninu væri svo
sáralítil að hún skipti engu máli og
því væri leyfilegt að selja það á al-
mennum markaði. Og í júlímánuði
1967 gaf Matvæla- og Lyfjaráðu-
neytið Winthrop Rannsóknarstofn-
uninni leyfi til að selja lyfið á al-
mennum markaði undir vöruheit-
inu Talwin, eftir að ráðuneytið
hafði athugað skjöl 15.000 sjúklinga
og 45.000 blaðsíður af skýrslum.
En enn getur sá tími verið fram-
undan að eitthvað finnist athuga-
vert, því það er einmitt fyrst þegar
farið er að nota lyfið í stórum stíl
að í ljós kemur endanlega hvort
rannsóknir standast eða ekki. —
Pentazocínið hefur samt sloppið
fullkomlega og hefur þó verið