Úrval - 01.01.1970, Side 118

116
ÚRVAL
inmannsins skyggði samt ekki á
fangabúðaástina. Þar var um að
ræða tvenns konar líf. Annars veg-
ar frelsið og eiginmann, sem mátti
koma í heimsókn einu sinni á ári, en
hins vegar fangabúðalífið, bréfin,
drauma dag frá degi um raunveru-
lega fundi. Það var ógerlegt að. segja
hvort lífið var raunverulegt og
hvort draumórar.
En langflestir fangar lifa samt án
nokkurrar ástar, jafnvel bréflegrar.
Þar af leiðandi er kynvilla útbreidd,
einkum meðal sakamanna. Ungu,
ógiftu mennirnir finna sárast til
þessa skorts á ástalífi. Og það eru
margir ungir menn í fangabúðun-
um, því að nú eru fleiri ungir menn
handteknir en áður. Margir þeirra
hafa lifað ástalífi með unnustum
sínum, áður en þeir voru fangelsað-
ir. Kona má aðeins koma í heimsókn
með því skilyrði, að hún útvegi sér
opinbert vottorð, sem staðfestir, að
hún hafi lifað með fanganum sem
eiginkona væri. Margar stúlkur
fara fram á, að þeim sé veitt slíkt
vottorð, þótt það sé niðurlægjandi
fyrir þær.
Eitt sinn kom ein af vinkonum
mínum skyndilega í heimsókn. Til
allrar hamingju hafði ég ekki brot-
ið neinar reglur þá um hríð, og því
fékk ég leyfi til þess að eyða þrem
dögum í gestaskála. Hvílík heppni!
Þrír heilir dagar með konu!
En á eftir ákvað ég samt að
hætta að skrifast á við hana. Hvers
vegna skyldi ég binda líf hennar
lífi fanga? Hvers konar hamingja
stæði henni svo sem til boða, fyrst
hún gat aðeins hitt mig í þrjá daga
einu sinni á ári?
FRÆG PERSÓNA KEMUR í
FANGABÚÐIRNAR
Ég átti aðeins eftir 8 mánaða
fangavist, þegar ég fór aftur heim
í fangabúðir númer 11 eftir dvöl
mína á sjúkrahúsinu. Um þessar
mundir var mikið rætt okkar á
meðal um hin opinberu réttarhöld
yfir rithöfundunum Andrei Siny-
avsky og Yuri Daniel, en ádeilurit-
um þeirra hafði verið, smyglað út
úr Rússlandi og þau gefin út er-
lendis undir dulnefnum. Flestir í
fangabúðunum höfðu álitið, að menn
þessir væru alger úrhrök, er fyrstu
fréttirnar bárust hingað. Það átti
að höfða mál gegn þeim samkvæmt
70. grein rússneskra hegningarlaga,
er var túlkuð sem bann við því að
gefa út erlendis „andsovézkan áróð-
ur og æsingarit“. Við höfðum aldrei
heyrt getið um opinber réttarhöld í
máli þeirra, er gerðust brotlegir við
þessa grein. Því gerðum við ráð
fyrir því, að þeir Sinyavsky og
Daniel mundu hlýðnir leika þau
hlutvark, sem þeim hefðu verið
fengið í hendur, og játa á sig, að
þeir hefðu unnið samkvæmt skip-
unum frá Vesturlöndum, þ.e. að
þeir hefðu selt sig fyrir dollara. Við
vissum ekki, að um gervallan heim
var mikið rætt um handtöku þess-
ara manna og að það var af þeim
ástæðum, að stjórnin gat ekki
brugðið huliðshjálmi yfir málið.
Nú voru réttarhöldin um garð
gengin. Og hinir ákærðu höfðu ekki
játað sekt sína! Þeir játuðu ekki né
báðust miskunnar, heldur deildu
þeir við dómarana í réttinum og
kröfðust tjáningarfrelsis. Þeir Siny-
avsky og Daniel höfðu því reynzt